| ТАТАР ИР-АТ ИСЕМНӘРЕ | ||||
| Татарча язылышы, кайсы тел сүзе булуы | Исемнең мәгънәсе, нәрсә аңлатуы | Русча язылышы | ||
| В | ||||
| ВАГЫЙЗЬ (г.) | Вәгазьләүче; әхлак өйрәтүче, үгетләүче, өндәүче; сөйләүче. | ВАГИЗ | ||
| ВАГЫЙЗЬҖАН (г.-ф.) | Вагыйзь (к) + җан. | ВАГИЗДЖАН | ||
| ВАДЫЙК (г.) | Пайчы; өлеш, пай кертүче. | ВАДИК | ||
| ВАЗЫЙХ (г.) | Ачык, анык, билгеле; ачык итеп аңлатучы. Төрдәше: Вәзих. | ВАЗИХ | ||
| ВАИЗ (г.) | Вәгазьләүче, үгет-нәсыйхәт бирүче; оратор. | ВАИЗ | ||
| ВАИС (г.) | Бүре баласы. Чаг.: Бүлтерек. Төрдәше: Вайс. Ваисов, Вайсов фамилияләрендә сакланган. | ВАИС | ||
| ВАККАС (г.; й. ис.) | Тозак. Гаиләдә балалар бер-бер артлы үлеп торса, яңа туган ир баланың үлемен туктатырга, үлемне «тозакка алырга» теләп кушылган. Синонимнары: Дамил, Тозак. | ВАККАС | ||
| ВАКЫЙФ (г.) | 1. Хәбәрдар; белемле, акыллы. 2. Аңлаучы, белүче, эшнең төбенә төшенүче. | ВАКИФ | ||
| ВАМИКЪ (г.) | Яратучы, сөюче. | ВАМИК | ||
| ВАРИС (г.) | Әтисе үлгәннән соң мираска хуҗа булучы; мирас иясе, варис. Д. в.: Вәрис. | ВАРИС | ||
| ВАСИ (г.) | 1. Ятимнәрне тәрбияләүче; васыятьне үтәүче (имам Гали эпитеты). 2. Барсын да эченә алучы (Аллаһының эпитеты). Төрдәше: Вәси. | ВАСИ | ||
| ВАСИГЪ (г.) | Киң, иркен; киң күңелле. Мул нигъмәтле, һәр урынга җитешле. Аллаһының эпитеты. | ВАСИГ | ||
| ВАСИКЪ (г.) | Ышанучы, инанучы. | ВАСИК | ||
| ВАССАФ (г.) | Мактый торган, мактаучы. | ВАССАФ | ||
| ВАСФИ (г.) | Исем компоненты. Мактап сөйләүче. Д. в.: Вәсфи. | ВАСФИ | ||
| ВАСФИУЛЛА (г.) | Аллаһыны мактап сөйләүче. | ВАСФИУЛЛА | ||
| ВАСЫЙЛ ~ ВАСИЛ (г.) | 1. Теләккә ирешүче. 2. Аллаһыга якынайган. | ВАСИЛЬ | ||
| ВАСЫЙМ (г.) | к. Вәсим. | ВАСИМ | ||
| ВАСЫЙТ (г.; й. ис.) | Уртадагы, уртанчы (бала). | ВАСИТ | ||
| ВАСЫЙФ (г.) | 1. Сыйфатлаучы, сурәтләүче, сөйләп бирүче. 2. Мактаучы. Төрдәше: Васиф. | ВАСИФ | ||
| ВАСЫЙФУЛЛА (г.) | Аллаһыны мактаучы. | ВАСИФУЛЛА | ||
| ВАТАН (г.) | Ватан, туган ил; туган-үскән җир. | ВАТАН | ||
| ВАТАНДАР (г.-ф.;неол.) | Ватанчы, ватанны яратучы, патриот, ватанпәрвәр. | ВАТАНДАР | ||
| ВАФА (г.) | Исем компоненты. 1. Тугрылык. 2. Вәгъдәне, биргән сүзне үтәү. 3. Тотнаклылык. | ВАФА | ||
| ВАФИ (г.) | Исем компоненты. 1. Сүзендә торучы; тугры, тотнаклы. 2. Ихлас күңелле. | ВАФИ | ||
| ВАФИР (г.) | Бай, киң күңелле. | ВАФИР | ||
| ВАФИУЛЛА (г.) | Аллаһының ышанычлы, сүзендә торучы, вәгъдәле кешесе. | ВАФИУЛЛА | ||
| ВАХИТ (г.) | Исем компоненты. Бердәнбер; беренче (бала). | ВАХИТ | ||
| ВАХИТҖАН (г.-ф.) | Бердәнбер җан (бала). | ВАХИТДЖАН | ||
| ВАҖИП (г.) | Тиешле, бик кирәкле. Төрдәше: Вәҗип. | ВАЗИП | ||
| ВАҺАП (г.) | Бар булган нәрсәне бирүче, бүләк итүче. (Аллаһының эпитеты). | ВАГАП | ||
| ВАҺИП (г.) | Исем компоненты. Бүләк; бүләк бирүче. | ВАГИП | ||
| ВЕРГАЗ (бор. ир.) | Көч, куәт. Татар-мишәрләрдә Вергазов фамилиясендә сакланган. | ВЕРГАЗ | ||
| ВИЛ ~ ВИЛЬ (р.; неол.) | Владимир Ильич Ленин исеме, отчествосы һәм фамилиясенең баш хәрефләреннән гыйбарәт кыскартылган кушма исем. | ВИЛЬ | ||
| ВИЛДАН (г.; дини) | Исем компоненты. 1. Ир балалар; угыллар (күп.). 2. Оҗмах хезмәтчесе. | ВИЛЬДАН | ||
| ВИЛДАНША (г.-ф.) | Вилдан (к.) + шаһ (к.). | ВИЛЬДАНША | ||
| ВИЛЕН (р.; неол.) | Владимир Ильич Ленин исеме, отчествосы һәм фамилиясеннән кыскартылып ясалган. | ВИЛЕН | ||
| ВИЛНУР (р.-г.; неол.) | «Владимир Ильич Ленин нуры» сүзләреннән кыскартылып ясалган. | ВИЛЬНУР | ||
| ВИЛОР (р. ; неол.) | «Владимир Ильич Ленин — организатор революции» лозунгысын кыскарту юлы белән ясалган. | ВИЛОР | ||
| ВИЛСОР (р.; неол.) | «Владимир Ильич Ленин—создатель Октябрьской революции» лозунгысын кыскартып ясалган. Д. в.: Вилсур. | ВИЛЬСОР | ||
| ВИЛЮР (р.; неол.) | «Владимир Ильич любит рабочих» тәгъбирен кыскартып ясалган. | ВИЛЮР | ||
| ВЛАДЛЕН (р.; неол.) | Владимир Ленин исем-фамилиясеннән кыскартылып ясалган. | ВЛАДЛЕН | ||
| ВӘДИГЪ (г.) | Исем компоненты. 1. Басынкы, гади, тыйнак. 2. Әманәт. | ВАДИГ | ||
| ВӘДИГУЛЛА (г.) | Аллаһының әдәпле, сабыр кешесе. | ВАДИГУЛЛА | ||
| ВӘДИГЫТДИН (г.) | Диннең әдәпле, тыйнак кешесе. | ВАДИГЕТДИН ~ ВАДИГУТДИН | ||
| ВӘДҮТ (г.) | Яратучы, сөеп-яратып торучы. | ВАДУТ | ||
| ВӘЗИГЪ (г.) | Җайлаучы, көйләүче, төзәтүче. | ВАЗИГ | ||
| ВӘЗИР (г.) | Министр, вәзир. | ВАЗИР | ||
| ВӘКИЛ (г.) | Вәкаләтле, һәр изге эшне һәм гамәлне тапшырган лаеклы зат. Аллаһының эпитеты. | ВАКИЛ | ||
| ВӘЛИ (г.) | Исем компоненты. 1. Ия, хуҗа; яклаучы. 2. Әүлия, изге. 3. Аллаһыга якын дус. 4. Хакимлек итүче һәм яхшы бәндәләрнең дусты. Аллаһының эпитеты. Д. в.: Вәликәй, Вәлиша, Вәләк, Вәлүк. | ВАЛИ | ||
| ВӘЛИД ~ ВӘЛИТ (г.) | 1. Ир бала. 2. Нәсел, токым. | ВАЛИД ~ ВАЛИТ | ||
| ВӘЛИКӘРАМ (г.) | Вәли (к.) + Кәрам (к.). | ВАЛИКАРАМ | ||
| ВӘЛИМ (г.) | 1. Кунак. 2. Күңелле мәҗлес, туй. | ВАЛИМ | ||
| ВӘЛИМОРАТ (г.) | Вәли (к.) + Морат (к.). | ВАЛИМУРАТ | ||
| ВӘЛИМОРЗА (г,ф.) | Вәли (к.) + Морза (к.). Чаг.: Морзавәли. | ВАЛИМУРЗА | ||
| ВӘЛИМУЛЛА (г.) | Вәли (к.) + Мулла (к.). | ВАЛИМУЛЛА | ||
| ВӘЛИМӘРДӘН (г.-ф.) | Вәли (к.) + Мәрдән (к.). | ВАЛИМАРДАН | ||
| ВӘЛИМӨХӘММӘТ (г.) | Вәли (к.) + Мөхәммәт (к.). Изге Мөхәммәт. Чаг.: Мөхәммәтвәли. | ВАЛИМУХАММЕТ | ||
| ВӘЛИНУР (г.) | Вәли (к.)+ Нур (к.). Чаг.: Нурвәли. | ВАЛИНУР | ||
| ВӘЛИРАХМАН (г.) | Вәли (к.) + Рахман (к.). | ВАЛИРАХМАН | ||
| ВӘЛИРӘСҮЛ (г.) | Вәли (к.) + Рәсүл (к.). | ВАЛИРАСУЛ | ||
| ВӘЛИРӘХИМ (г.) | Вәли (к.) + Рәхим (к.). | ВАЛИРАХИМ | ||
| ВӘЛИУЛЛА (г.) | Аллаһының дусты. Гали хәлифә эпитетларыннан берсе. | ВАЛИУЛЛА | ||
| ВӘЛИХАН (г.-төр.-т.) | Вәли (к) + хан (к.). | ВАЛИХАН | ||
| ВӘЛИХУҖА (г.-ф.) | Вәли (к.) +Хуҗа (к.). | ВАЛИХУЗЯ | ||
| ВӘЛИША (г.-ф.) | Вәли (к) + шаһ (к.). Чаг.: Шаһвәли. Д. в.: Вәлиш. | ВАЛИША | ||
| ВӘЛИЯР (г.-ф.) | Вәли (к.) + яр (дус, иптәш). | ВАЛИЯР | ||
| ВӘЛИӘКБӘР (г.) | Вәли (к.) + Әкбәр (к.). | ВАЛИАКБЕР | ||
| ВӘЛИӘКРӘМ (г.) | Вәли (к.) + Әкрәм (к.). | ВАЛИАКРАМ | ||
| ВӘЛИӘМИН (г.) | Вәли (к) + Әмин (к.). | ВАЛИАМИН | ||
| ВӘЛИӘХМӘТ (г.) | Вәли (к.) + Әхмәт (к.). Чаг.: Әхмәтвәли. | ВАЛИАХМЕТ | ||
| ВӘЛИҖАН (г.-ф.) | Вәли (к) + җан. | ВАЛИДЖАН | ||
| ВӘРИД (г.) | 1.Кан тамыры (вена). «Бала—ата- ананың каны» мәгънәсендә. 2. Роза чәчәге. | ВАРИД | ||
| ВӘРӘКЪ (г.; бот.) | Яшел яфрак. | ВАРАК | ||
| ВӘСИЛ (г.) | 1. Аерылмас дус. 2. Көтә белүче. 3. Чара, юл,әмәл. | ВАСИЛЬ | ||
| ВӘСИМ (г.) | Исем компоненты. Бик чибәр, сөйкемле, гүзәл; мөлаем. Төрдәше: Васыйм. | ВАСИМ | ||
| ВӘСИМХАН (г.-төр.-т.) | Күркәм, чибәр хан. | ВАСИМХАН | ||
| ВӘСИМҖАН (г.-ф.) | Гүзәл җан. | ВАСИМДЖАН | ||
| ВӘСИФ (г.) | Яшь егет, хезмәтче егет. | ВАСИФ | ||
| ВӘСИЯТ (г.) | 1. Васыять. 2. Әмер, боерык. | ВАСИЯТ | ||
| ВӘҖИ (г.) | Матур, гүзәл; күркәм йөзле. | ВАЗИ | ||
| ВӘҖИТ (г.) | Һәрвакыт ул бар. Аллаһының эпитеты. | ВАЗИТ | ||
| ВӘҖИУЛЛА (г.) | Аллаһының чибәр кешесе. | ВАЗИУЛЛА | ||
| ВӘҖИӘХМӘТ ~ ВӘҖИҺӘХМӘТ (г.) | Матур, чибәр Әхмәт. | ВАЗИАХМЕТ ~ ВАЗИХАХМЕТ | ||
| ВӘҖҺЕТДИН ~ ВӘҖЕТДИН) (г.) | Дин йөзе. | ВАЗХЕТДИН ~ ВАЗЕТДИН | ||
| ВӨҖДАН (г.) | Намус(лы), вөҗданлы. | ВУЖДАН | ||
| ВӨҖҮТ (г.) | 1. Яшәеш, бар булу. 2. Күңел, рух. | ВУДЖУД | ||