Логотип Магариф уку
Цитата:

Учыбызда – нәни кошчык

Идиятуллина Маргарита Александровна, Мөслимдәге гимназиянең югары категорияле башлангыч сыйныфлар укытучысыХөрмәтле әти-әниләр! Бүгенге очрашуыбызны уен-күнегү белән башлыйк. Күзләрегезне йомып, кулла...

Идиятуллина Маргарита Александровна,
Мөслимдәге гимназиянең югары категорияле башлангыч сыйныфлар укытучысы

Хөрмәтле әти-әниләр! Бүгенге очрашуыбызны уен-күнегү белән башлыйк. Күзләрегезне йомып, кулларыгызны алга сузыгыз. Сезнең учыгызда – нәни кошчык. Ул әлегә көчкә генә хәлсез аякларында басып тора. Кошчык, аңа кагылган саен, сезнең кулларыгыз җылысына ныграк елыша. Ә кечкенә йөрәге ничек еш-еш тибә! Учыбыздагы кошчыгыбызны онытмыйча, вакытында назыбызны бирә алсак, кошчыгыбыз аякларында ныклап баса башлар, канатлары да ныгыр. Беркөнне учыгыздагы бу кошчык очып та китәр. Нинди кош булыр ул? Башка кошлар белән бергә, күңелле итеп сайрап, кешеләрне шатландырырмы, әллә үзе ялгызы гына агачта моңаеп утырырмы? Нинди кош булуы, әлбәттә, бездән – миннән һәм сездән торачак.


Хөрмәтле әти-әниләр, сүзебез сезгә бик тә кадерле булган газиз балагызны тәрбяләү турында баруын аңладыгыз. Мин башлангыч сыйныф укучысын ярдәмгә, назга мохтаҗ нәни кошчыкка тиңлим. Хәзерге вакытта минем учымда 17 кошчык. Һәрберсенә тигез игътибар, тигез наз кирәк. Мин сезнең ярдәмегезгә мохтаҗ. Сез мине аңлыйсыз. Сезнең миңа карата булган ышанычыгызны, хөрмәтегезне мин сезнең балагыз аша күрәм. Сез минем тәҗрибәле укытучы, әни буларак биргән киңәшләремне, баланы тәрбияләүдә әһәмиятле булуын аңлап, беркайчан да битараф калмыйча, игътибар белән тыңлыйсыз. Бергәләп тырышуыбыз нәтиҗәсендә ирешкән уңышларыбыз турында үземнең фикеремне уртаклашасым, мине аңлавыгыз өчен сезгә рәхмәт әйтәсем килә.


Ата-аналарның белем һәм тәрбия процессында турыдан туры катнашуы – хәзерге Федераль дәүләт белем бирү стандартларының төп таләпләренең берсе. Бала, әти-әни һәм укытучы бергә тырышканда гына, белем һәм тәрбия бирү процессында зур уңышларга ирешеп була. 2 ел вакыт эчендә зур уңышларга ирешкәнбез икән, бу безнең сезнең белән уртак тырышлык нәтиҗәсе. Бүген мин сезнең алда, балагыз II сыйныфны тәмамлаган көннәрдә, шундый нәтиҗә ясыйм. Сез генә түгел, сезнең әти-әниләрегез, ягъни балагызның әби-бабасы да оныгының якты киләчәге өчен борчылуын, тырышуын аңлыйм мин.


Бүген без сезнең белән Җиңү көнен билгеләп үтәргә санаулы гына көннәр калган вакытта очрашабыз. Бөек Ватан сугышы ветераны кызы буларак миңа бик тә якын, бик тә кадерле булган «Җиңү өчен рәхмәт бабама» проектын уңышлы башкаруда зур ярдәмегезне тоям. Бүген мин сезнең алда, шушы проектны яклап, бергәләп эшләгән эшләребезнең нәтиҗәлелеге турында сөенеп чыгыш ясыйм. Үзегезнең шәхси үрнәгегез аша балагызда ветераннарга карата хөрмәт тәрбияли алуыгыз үткәрелгән һәр чарады ачык чагыла. Әтиемә сугыштагы батырлыгы өчен бирелгән медальләрне балаларыгызның нәни куллары белән кат-кат тотып, һәр медальнең ни өчен бирелүе белән кызыксынуларыннан күзләремә яшьләр килде. Ирексездән «Их, шушы вакытта сугыш ветераны, гомерен балалар тәрбияләүгә багышлаган, бик тә тыйнак булган әтием оныкчыгы укый торган хәзерге классым алдында да елмаеп басып торса иде, аның акыллы киңәшләрен ишетсәләр иде» дигән уйлар килеп китте. Бу вакытта, минем уйларымны сизгәндәй, укучыларым да бераз моңсуланып алдылар. Оныгым Сабина классташлары алдында «Бабам белән горурланам» исемле проект эшен дә шушы көнне яклады. Айлар буе сезнең балаларыгыз, үзегез белән бергәләп эшләгән проектларын яклап, бабаларының батырлыклары турында классташларына горурланып сөйләделәр. Балагызның, кечкенә булуына карамастан, сугыш афәтен аңлавы, сугыш ветераннарына карата ихтирамлы булмавы, битараф калмавы – сезнең шәхси үрнәгегез дип аңлыйм. Кечкенә булуларына карамастан, балаларыгызның сугышта катнашкан бабалары истәлегенә «Үлемсез полк»та катнашырга теләк белдерүләренә күңел сөенә. Менә алар бик тиздән, кечкенә куллары белән бабаларының зур портретларын горурланып тотып, Җиңү парадында катнашырлар. Бөек Җиңүнең 70 еллыгына багышлап гимназиябездә үткәрелгән «70 сыерчык оясы» акциясендә дә, әтиләребезнең тырышлыгы белән, иң күп, бөтен таләпләренә туры китереп сыерчык оясы ясаган класс та безнең класс булды. Балагызга шәхси үрнәк күрсәтеп, өлкәннәргә карата үзегезнең ихтирамлы булуыгызга әби-бабайлар өчен «Олыласаң олыны, олылырлар үзеңне» исемле чараны үткәргән вакытта тагын бер кат инандым. Бигрәк тә әтиләрнең зур ярдәмен тойдым. Татарстанның төрле җирләреннән баласының кадерле әбисен, бабасын барып алып, аларны җитәкләп класска алып кергән һәр әти кешенең елмаюлы йөзе бүген дә күз алдымда. Безнең класс әтиләренең 100% ата-аналар җыелышларына йөрүләре дә аларның баласы язмышы өчен бик җаваплы булуын күрсәтә. «Әтиләрне мәктәпкә китертеп булмый» дигән сүзләр безнең класс әтиләре адресына әйтелми. Хәзерге заман белем бирү стандартлары таләбен аңлап, тәрбия чараларында гына түгел, ә бала белән әти-әни өчен өйгә бирелгән иҗади эшләрне, бигрәк тә эзләнүләр таләп иткән проект эшләрен, бергәләп һәм теләп башкаруыгыз балага зур өметләр баглавыгыз, аны камилләштерүгә омтылуыгызны күрсәтә. Баланың дәрестән тыш эшчәнлеген дөрес итеп оештыруда булышып, бүген сез аның нәтиҗәсен күрәсез: һәр бала суда балыктай оста итеп йөзәргә өйрәнгән. 4-5 дәрес парта арасында утырганнан соң, йөзүнең бала сәламәтлеге өчен нинди файдалы булуын яхшы аңлыйсыздыр. Балагызның, II сыйныфта гына укуына карамастан, зона йөзү ярышларында катнашып, алдынгы урыннар алып кайтуында да сезнең тырышлыгыгыз бик зур икәнен аңлыйм.


Хөрмәтле әти–әниләр! Мин сезнең балаларыгыз, сезнең үзегез белән чиксез горурланам. Баланы камилләштерү, аңа киләчәктә үз урынын табуда булышу өчен, без сезнең белән, заман таләп иткәнчә, бергә атлыйбыз, тырышабыз. Шулай эшләгәндә генә, безнең кошчыгыбыз ныгыр. Көннәрдән беркөнне кошчыгыбыз кошка әверелеп очып китәр һәм, һичшиксез, үз урынын табар, тирә-якны ямьләндереп, безне сөендереп сайрап торыр. Мин моңа ышанам, чөнки сез, хөрмәтле әти-әниләр, кулыгызда – уч төбегездә – кошчык барлыгын онытмыйча, бөтен игътибарыгызны аңа биреп, аның өчен яшисез. Киләчәгегез якты булсын өчен, учыгыздагы кошчыкка вакытында наз, игътибар кирәклеген беркайчан да онытмагыз. Сезнең һәрберегез, хөрмәтле әти-әниләр, якты киләчәккә лаек.

Язмага реакция белдерегез

0

0

0

0

0

Реакция язылган инде

Комментарийлар

Мәгарифкә дә көрәшчеләр кирәк

Мөслим районының Югары Табын авылында колхозчы гаилә­сендә дөньяга килгән, тормыш юлын туган тө­бәгендәге Ташлыяр җидееллык мәктәбендә укы­ту­чы­лык хезмәтеннән башлап, Татарстан мәга­риф министры дәр...

Мөслим районының Югары Табын авылында колхозчы гаилә­сендә дөньяга килгән, тормыш юлын туган тө­бәгендәге Ташлыяр җидееллык мәктәбендә укы­ту­чы­лык хезмәтеннән башлап, Татарстан мәга­риф министры дәрәҗәсенә күтәрелгән ол­пат зат. Педагогика фәннәре докторы, про­фессор, Та­тар­станның һәм Россиянең атказан­ган укы­тучы­сы. Педагогиканың актуаль мәсьәлә­ләренә багышланган кырыклап китап һәм дәреслек, 300дән артык фәнни хезмәт авторы. Аңлагансыздыр, әңгәмәдәшебез – Васил Габдулла улы ГАЙФУЛЛИН.


Бүгенге интервьюда без В.Гайфуллинга Татарстанның яңа дәүләтчелегенә нигез салынган елларда республика милли мәгарифе вакыйгаларының алгы сызыгында әйдәп барган җитәкче һәм милләтпәрвәр шәхес буларак та мөрәҗәгать иттек.


СУВЕРЕНЛЫК «КАРЛЫГАЧЛАРЫ»


– Васил Габдуллович! Быел Татарстан­ның яңа дәүләтчелегенә 25 ел тулуны билгеләп үтәбез. 90 нчы еллар рес­пуб­ликабызның суверенлыгы турында Декларация кабул ителү вакыйгалары белән күңелебезгә аеруча якын. Ул чорның кайсы хатирәләре күңелегез түрендә урын алган?
– Иң башта шунысын әйтим: Татарстанның дәүләт суверенлыгы турындагы Декларация ниндидер бер фантазия җимеше генә түгел, ә конкрет фактларга нигезләнгән рәсми документ ул. Элекке сис­тема җимерелеп, яңа идеологиягә кереп барган әлеге катлаулы чорда иң мөһиме – республика мәгариф системасын сак­лап кала алдык, аңа үзгәрешләр керттек. Ул чор, белүегезчә, минем Татарстан Мәгариф министрлыгында һәм Татар дәүләт гуманитар институтында эшләгән вакытым. Чыннан да, 1990 елларда республикабызда милли мәгарифне торгызу юнәлешендә күп эш башкарылды. Әмма боларга үзеннән-үзе генә, көрәшсез генә ирешелмәде. Мәгариф министрлыгы бинасы ул елларда Октябрь инкыйлабы вакытындагы Смольныйдан ким булмагандыр.


Ул вакытта татар мәктәпләре, гимназияләре, балалар бакчалары күпләп ачылды. Республикада яшәүче башка халыкларның туган телендә белем бирә торган мәктәпләргә дә игътибар зур булды. Республикабызда «Телләр турында»гы Закон (1992) кабул ителгәнче үк, 1991 елның 1 нче сентябреннән мәктәп­ләрдә уку-укыту планнарына беренче сыйныфтан чыгарылыш сыйныфка кадәр татар теле дәресләрен укытуны керттек. Руслар да, республикада яшәүче башка милләт балалары да татар телен өйрәнә башлады. Мәктәп­ләрнең уку-укыту планнарына «Татарстан һәм татар халкы тарихы» предметы да кертелде.
Әлеге яңалыклар татар теле һәм әдәбияты укытучыларын күпләп әзерләүне таләп итте. Алабуга, Чаллы, Казан педагогия институтларына кабул ителүчеләр санын арттыруны сорадык, тик әлеге уку йортларыннан уңай җавап булмады.


Казан дәүләт университеты ректоры Ю.Коноплев һәм татар филологиясе факультеты деканы Т.Галиуллин бу эшне уңай хәл итте. 1992 елның 1 нче сентяб­реннән КДУда татар теле һәм әдәбияты белгечлегенә өстәмә ике төркемдә 44 студент укый башлады. Аларны финанслауны Татарстан Мәгариф министрлыгы үз өстенә алды.


«Татарстан һәм татар халкы тарихы» дәресләрен укытырга әзерлекле укытучылар кирәклеге көн тәртибенә килеп басты. Хәл ителәсе тагын бер проблема барлыгы ачыкланды – мәктәпләргә чит телләр укытучылары җитми иде. 1990–1991 уку елында республикабызда чит тел укытылмаган мәктәпләрнең саны 600гә җитте.


Боларны исәпкә алып, яңа уку йортын – татар телендә белем бирә торган Татар дәүләт гуманитар институтын аяк­ка бастырдык.


– Димәк, Татар дәүләт гуманитар институтын «суверенлык карлыгачы» дип санарга тулы хакыбыз бар. Әлеге институтның оешу тарихына киңрәк тукталсагыз иде.


– Заманның үзгәрүе, бер яктан, хәлне кыенлаштырса, икенче яктан, максатларыбызны тормышка ашыруда файдалы да булды. Мөстәкыйльлек игълан ителгәнче, Мәскәү белән киңәшмичә, бер адым да ясау мөмкин түгел иде, һәм министрлык үткәрә торган һәр чара Мәскәү белән килешеп кенә башкарылды. Ике гасыр кисешкән чор мөстәкыйльлеккә мөмкинлек биргән еллар булды. Милли мәгарифне торгызу, милләткә хезмәт итәрдәй белемле кадрлар әзерләү – безнең күңелне гел тынгысызлап йөргән уй иде. Кыенлыкларны җиңеп, күптәнге хыялны тормышка ашыруга кулдан килгән кадәр өлеш кертү – бу еллардагы төп максатларыбызның берсе булды.


Боларны исәпкә алып, яңа уку йорты ачарга булдык. Аны Татар педагогия көллияте дип атадык, көллият өчен урын эзли башладык. Ибраһимов проспектындагы эшләми торган балалар бакчасы бинасын арендага алдык, аңа капиталь ремонт ясадык, һәм көллият эшләп китте. Анда татар теле һәм әдәбияты, тарих һәм чит телләр укытучылары хәзерли башладык. Татар теле һәм әдәбияты, тарих, көнчыгыш телләр факультеты, инглиз, немец, француз телләре факультеты, урта белемле һөнәри белгечләр әзерләү факультеты, ориентация һәм лингвистика факультеты тулы көченә эшләп китте.


Татар дәүләт гуманитар институты рес­публикада гына түгел, чит өлкәләрдән килгән яшьләрнең дә яраткан уку йортына әйләнде. Аның эш нәтиҗәләре сокланырлык иде. Республикабыз өчен һәм татарлар яшәгән чит төбәкләргә иң кирәкле белгечләр әзерләдек. Студентлар фәнгә тартылды. ТДГИны тәмамлаучыларның 15 проценты ел саен аспирантурага укырга керде. Ректор җитәкчелегендә әлеге инс­титутны милли университет итеп үзгәртү концепциясе төзелде.


Тулысынча укырга.


Әңгәмәдәш -  Таһир САБИРҖАНОВ.


Фото http://muzagit.mugallim.com/ сайтыннан.


Дәвамы киләсе 8 нче санда.

Следите за самым важным и интересным в Telegram-каналеТатмедиа

Яңалыклар битенә керегез
БАШКА ЯЗМАЛАР

Ишетми калмагыз

Аудиоязмалар

  • Гильм Камай

  • Җәлилнең якын дусты

  • Ирек Нигъмәти - "Кояш сүнде ул йортта"

  • Ләйлә Минһаҗева - "Милләтебезгә тугры, буыннарга үрнәк шәхес"


ТӘКЪДИМ ИТӘБЕЗ