V Международная олимпиада по татарскому языку и литературе. Задания для студентов и школьников зарубежных стран

Бирем. Уку йортыгыз турында сөйләгез. Сөйләгәндә, түбәндәге мәгълүматлар турында әйтергә онытмагыз:

• уку бүлмәләре;


• яраткан укытучым;


• сыйныфташларым.

Бирем. Үзегез яшәгән йорт һәм фатирны тасвирлагыз. Сөйләгәндә, түбәндәге мәгълүматлар турында әйтергә онытмагыз:

-        фатирыгыздагы бүлмәләр;

-        төрле бүлмәләрдәге җиһазлар;

-        үзегезнең бүлмәгезне тасвирлагыз.

Бирем. Ел фасыллары турында сөйләгез. Сөйләгәндә, түбәндәге мәгълүматлар турында әйтергә онытмагыз:

• һәр ел фасылының матурлыгы;


• укучыларның җәйге каникулларын үткәрүе;


• яраткан ел фасылыгыз.

Бирем. Үзегез яшәгән илнең (республиканың) бәйрәмнәре турында сөйләгез. Сөйләгәндә, түбәндәге мәгълүматлар турында әйтергә онытмагыз:

• күпчелек кешеләрнең иң яраткан бәйрәме;


• дини бәйрәмнәрнең уздырылуы;


• милли бәйрәмнәрнең уздырылуы.

Бирем. Дустыгызга Татарстан турында сөйләгез. Сөйләгәндә, түбәндәге мәгълүматлар турында әйтергә онытмагыз:

• Татарстанның табигате турында;


• тарихи-мәдәни урыннары турында;


• Татарстанда яшәүче кешеләр турында.

Бирем. Спортның кеше тормышында тоткан урыны турында сөйләгез. Сөйләгәндә, түбәндәге мәгълүматлар турында әйтергә онытмагыз:

• спорт белән шөгыльләнүнең файдасы яки зыяны;


• спорт төрләре;


• сезнең илдә иң популяр спорт төрләре.

Бирем. Китап турында сөйләгез. Сөйләгәндә, түбәндәге мәгълүматлар турында әйтергә онытмагыз:

• китап укуның кирәклеге;


• хәзерге яшьләрнең китап укымау проблемасы;


• сезнең яраткан китабыгыз.

Бирем. Үзегез яшәгән илнең (республиканың) башкаласы турында сөйләгез. Сөйләгәндә, түбәндәге мәгълүматлар турында әйтергә онытмагыз:

• шәһәрнең тарихы;


• тарихи-туристик урыннары;


• башкалагызда нинди истәлекле урынны карарга тәкъдим итәр идегез.

Бирем. Экология проблемалары турында сөйләгез. Сөйләгәндә, түбәндәге мәгълүматлар турында әйтергә онытмагыз:

• табигатьне саклау проблемалары;


• экология нәрсәдән зыян күрә;


• киләчәккә экологияне саклап калуның кирәклеге.

Бирем. Үзегез яшәгән ил (республика) турында сөйләгез. Сөйләгәндә, түбәндәге мәгълүматлар турында әйтергә онытмагыз:

-        илнең географик урыны, табигате;

-        сәясәте, икътисады;

-        халкы, гореф-гадәтләре.

Бирем. Театрлар турында сөйләгез. Сөйләгәндә, түбәндәге мәгълүматлар турында әйтергә онытмагыз:

-        театрларның җәмгыять өчен кыйммәте;

-        кайсы драматургларны беләсез, әсәрләре турында сөйләгез;

-        соңгы тапкыр театрга баруыгыз турында сөйләгез.

Бирем. Татар телен өйрәнүегез турында сөйләгез. Сөйләгәндә, түбәндәге мәгълүматлар турында әйтергә онытмагыз:

-        татар телен өйрәнүгә нәрсә этәргеч булды;

-        татар телен өйрәнүнең катлаулы һәм җиңел яклары;

-        татар теленнән беренче укытучыгыз турында сөйләгез.

Бирем. Бөек татар шагыйре Габдулла Тукай турында сөйләгез. Сөйләгәндә, түбәндәге мәгълүматлар турында әйтергә онытмагыз:

-        шагыйрьнең туган ягы;

-        иҗаты;

-        аның турында язылган әсәрләр.

Бирем. Үзегез яраткан язучы яки шагыйрь турында сөйләгез. Сөйләгәндә, түбәндәге мәгълүматлар турында әйтергә онытмагыз:

-        әдипның тормыш юлы;

-        иҗат үзенчәлекләре;

-        аны таныткан әсәр яки сезнең иң яраткан әсәрегез.

Бирем. Үзегез турында сөйләгез. Сөйләгәндә, түбәндәге мәгълүматлар турында әйтергә онытмагыз:

-        туу, яшәү урыны, белем алу;

-        кызыксынуларыгыз;

-        киләчәккә планнарыгыз.

Бирем. Гаиләгез турында сөйләгез. Сөйләгәндә, түбәндәге мәгълүматлар турында әйтергә онытмагыз:

-        туганнарыгыз;

-        туганнарыгызга хас сыйфатлар;

-        гаилә бәйрәмнәре.

Бирем. Дустыгыз турында сөйләгез. Сөйләгәндә, түбәндәге мәгълүматлар турында әйтергә онытмагыз:

-        яшәү, эшләү урыны;

-        характерын тасвирлагыз;

-        кызыксынулары.

Бирем. Булачак һөнәрегез турында сөйләгез. Сөйләгәндә, түбәндәге мәгълүматлар турында әйтергә онытмагыз:

-        һөнәрнең әһәмиятлелеге;

-        яшьләр арасындагы популяр һөнәрләр;

-        дусларыгызның һөнәрләре.

Бирем. Берәр җиргә сәяхәткә, экскурсиягә баруыгыз турында сөйләгез. Сөйләгәндә, түбәндәге мәгълүматлар турында әйтергә онытмагыз:

-        кайда һәм кем белән бардыгыз;

-        сәяхәттән алган хисләр;

-        алга таба кайда барырга хыялланасыз.

Бирем. Татар ашлары турында сөйләгез. Сөйләгәндә, түбәндәге мәгълүматлар турында әйтергә онытмагыз:

-        үзегез ашарга пешерергә яратасызмы;

-        татар ашларыннан кайсысы ошады, кайсысы ошамады;

-        үзегезнең милли ашларыгыз белән чагыштырып карагыз.

Birem. Uku yortıgız turında söylәgez. Söylәgәndә, tübәndәge mәğlümatlar turında әytergә оnıtmagız:

• uku bülmәlәre;


• yaratkan ukıtuçlım;


• sıynıftaşları

 
Birem. Üzegez yәşәgәn yоrt һәm fatirnı taswirlagız. Söylәgәndә, tübәndәge mәğlümatlar turında әytergә оnıtmagız:
-        fatirıgızdagı bülmәlәr;
-        törle bülmәlәrdәge ciһazlar;
-        fatirıgıznın sezgә оşawı-оşamawı.
 
Birem. Yıl fasılları turında söylәgez. Söylәgәndә, tübәndәge mәğlümatlar turında әytergә оnıtmagız:

• һәr el fasılının maturlıgı;


• ukuçılarnın cәyge yalların ütkәrüe;


• yаratkan yıl fasılıgız.

 
Birem. Üzegez yәşgәn ilnen (respublikanın) bәyrәmnәre turında söylәgez. Söylәgәndә, tübәndәge mәğlümatlar turında әytergә оnıtmağız:

• küpçelek keşelәrnen in yaratqan bәyrәme;


• dini bәyrәmnәrnen uzdırıluı;


• milli bәyrәmnәrnen uzdırı

 
Birem. Dustığızga Tatarstan turında söylәgez. Söylәgәndә, tübәndәge mәğlümatlar turında әytergә оnıtmağız:

• Tatastannın tabiğate;


• Tarihi-mәdәni urınnarı;


• Tatarstanda yeşәüçe keşelә

 
Birеm. Spоrtnın keşe tormışında totkan urını turındа söylәgеz. Söylәgәndә, tübәndәgе mәğlümаtlаr turındа әytеrgә оnıtmаğız:

• sport belәn şöğıllәnünen faydası yәki zıyanı;


• spоrt törlәrе;


• seznen ildә in populәr spоrt törlәrе.

 
Birem. Kitap turında söylәgez. Söylәgәndә, tübәndәge mәğlümatlar turında әytergә оnıtmagız:

• Kitap ukunın kirәklege;


• Hәzerge yәşlәrnen kitap ukımaw probleması;


• Seznen yaratkan kitabığıız.

 
Birem. Üzegez yәşgәn ilnen (respublikanın) başkalası turında söylәgez. Söylәgәndә, tübәndәge mәğlümatlar turında әytergә оnıtmağız:

• şәhәrnen tarihı;


• tarihi-turistik urınnarı;


• başkalağızda nindi istәlekle urınnı kararğa tәqdim itәr ideğ

 
Birem. Ekologiya problemaları turında söylәgez. Söylәgәndә, tübәndәge mәğlümatlar turında әytergә оnıtmagız:

• tabiğәtne saklaw probleması;


• ekologiya nersәdәn zıyan kürә;


• kileçәkkә ekologiyanı saklap kalunın kirәklege.

 

• Birеm. Üzеgеz yәşәgәn il (rеspublikа) turındа söylәgеz. Söylәgәndә, tübәndәgе mәğlümаtlаr turındа әytеrgә оnıtmаğız:


• -ilnen geografik urını, tabiğәte;


• -sәyәsәte, iqtisadı;


• -halkı, ğöref – ğadәtlәre.

Birem. Teatrlar turında söylәgez. Söylәgәndә, tübәndәge mәğlümatlar turında әytergә оnıtmagız:
-        teatrlarnın cәmğıyәt öçen kıymmәte;
-        kaysı dramaturglarnı belәsez, әsәrlәre turında söylәgez;
-        songı tapkır teatrga barganıgız turında sölәgez.
 
Birem. Tatar telen öyrәnüegez turında söylәgez. Söylәgәndә, tübәndәge mәğlümatlar turında әytergә оnıtmagız:

• tatar telen öyrәnügә nәrsә etergeç buldı;


• tatar tele öyrәnünen katkaulı hәm cinel yakları;


• tatar telennәn berençe ukıtuçıgız turında söylәgez.

 
Birem. Böyek tatar şagıyre Gabdulla Tukay turında söylәgez. Söylәgәndә, tübәndәge mәğlümatlar turında әytergә оnıtmagız:
-        şağıyrnen tugan yagı;
-        icatı;
-        anın turında yazılğan әsәrlәr
 
Birem. Üzegez yaratkan yazuçı yәki şagıyr turında söylәgez. Söylәgәndә, tübәndәge mәğlümatlar turında әytergә оnıtmagız:

• әdipnen tormış yulı;


• icat üzençәleklәre;


• anı tanıtkan әsәr yeki seznen yaratkan әsәregez.

 
Birеm. Üzеgеz turındа söylәgеz. Söylәgәndә, tübәndәgе mәğlümаtlаr turındа әytеrgә оnıtmаğız:
-        tuu, yәşәü urını, bеlеm аlu;
-        kızıksınulаrıgız;
-        kilәçәkkә plаnnаrığız.
 
Birem. Ğaylәgez turında söylәgez. Söylәgәndә, tübәndәge mәğlümatlar turında әytergә оnıtmagız:

• tuğannarıgız;


• tuğannarıgızga has sıyfatlar;


• ğaylә bәyremnәre.

 
Birem. Dustıgı turında söylәgez. Söylәgәndә, tübәndәge mәğlümatlar turında әytergә оnıtmagız:

• yәşәü, eşlәü urını;


• harakterın tasfirlagız;


• kızıksınulаrı.

 
Birеm. Bulаçаk һönәrеgеz turındа söylәgеz. Söylәgәndә, tübәndәgе mәğlümаtlаr turındа әytеrgә оnıtmаğız:
-        һönәrnеn әһәmiyәtlеlеgе;
-        yәşlәr аrаsındаğı pоpulyar һönәrlәr;
-        duslаrığıznın һönәrlәrе.
 
Birem. Berәr cirgә sәyәhәtkә, ekskursiyәgә baruıgız turında söylәgez. Söylәgәndә, tübәndәge mәğlümatlar turında әytergә оnıtmagız:
-        kayda һәm kem bеlәn bardıgız;
-        sәyәhәttәn algan hislәr;
-        kayda barırga hıyallanasız.
 
Birem. Tatar  aşları  turında  sölәgеz. Söylәgәndә, tübәndәge mәğlümatlar turında әytergә оnıtmagız:
-        üzegez peşerergә yaratasızmı;
-        tatar aşlarının kaysısı oşadı, kaysısı oşamadı;
-        üzegeznen milli aşlarıgız belәn çagıştırıgız.