Журнал язмалары рубрикасы буенча яңалыклар
-
Бер герой исемендә ике мәктәп
Кайберәүләр «Мәктәптә патриотик тәрбия кирәкме, ул нинди формада алып барылырга тиеш?» дигән сорау куя. Моңа төрлечә җавап бирүчеләр, аның төрле юлларын тәкъдим итүчеләр булды. Шуның берсе – мәктәптә укучылар катнашында Дәүләт гимнын уйнату һәм әләмен алып керүне Россия Президенты Владимир Путин хуплады. РФ мәгариф министры Сергей Кравцов бу чараны «Үсеп килүче буында гражданлык хисләре тәрбияләүнең мөһим элементы» буларак билгеләп үтте. Димәк, патриотик юнәлештәге эшчәнлекнең, балалар бакчасыннан башлап, һәр белем бирү йортында эзлекле рәвештә алып барылуы мөһим. Ватанны ярату, патриотик хисләр анадан, туган төбәктән башлана. Шуңа да укытучыларның үзе укыткан дәресләрдә әлеге теманы даими күтәрүе табигый. Лаеш районы Столбище урта мәктәбенең бу яктан электән салынган үз йөзе бар, ул Советлар Союзы Герое Алексей Малышев исеме белән бәйле.
-
«Мәгариф» һәм «Гаилә һәм мәктәп» журналларының берләштерелгән порталы
Үзбәк гүзәле – Нәүрүз!
Төрки һәм фарсы телле халыкларның бик борынгыдан килгән бәйрәме Нәүрүз фарсы телендә «яңа көн» дигәнне аңлата. Бай тарихлы бу бәйрәм татарлар, үзбәкләр, таҗиклар, азәрбайҗанлылар, төрекмәннәр һәм башка халыклар өчен яз килү, яңа тормыш башлану символы булып тора. Халыкара бәйрәмнәр исемлегенә кертелгән Нәүрүз һәр милләт өчен зур әһәмияткә ия.
-
Белорусча Май чабу
Май чабуны (Масленица) билгеләп үтүче башка славян халыклары кебек үк, белоруслар да әлеге бәйрәмне кышны озатып, язны каршы алу белән бәйли. Белорус халкында Май чабуның төрле атамалары бар. Кайбер өлкәләрдә аны Масленка, Сырница дип тә атыйлар. Чөнки елның бу фасылында һәр табында сөт ризыклары мулдан була. Бәйрәм көннәрендә олысы да, кечесе дә шулар белән сыйлана. Май чабу чаралары җиде көн дәвам итә.
-
«Мәгариф» һәм «Гаилә һәм мәктәп» журналларының берләштерелгән порталы
Нурлат балыкчыcы
Казансу, Идел киңлекләрендә салкын кыш көннәрендә дә боз астыннан балык чиртеп утыручыларны күргәнегез бардыр. Андыйларны халык, «эшсезлектән, йә хатыныннан качып чыгып китүчеләр» дип атый. Ләкин һәммәсен дә бер иләккә салып карамыйк, арасында төрлесе бар. Авылныкылар да балык тотарга ярата, үзләренең фестивальләре дә бар әле.
-
Тәрбиясе булмаган җирдә гүзәл ашлык җитешмәс...
Бүгенге сабакларымда мин игътибарны татар халкының, гомумән, төрки дөньяның, мөселман өммәтенең күренекле вәкиле Ризаэддин бине Фәхреддин шәхесенә юнәлтмәкче булам.
-
Зәйнең татар учагы
Зәй шәһәренә бераз гына шиклерәк уйлар белән килеп кергән идек. Башкаладан читтәрәк урнашкан төбәктә иркенләп татарча сөйләшүче яшьләрне дә очрата алмабыз кебек тоелды. Әмма ялгышканбыз икән. Зәйнең милләт сагында торучы уку йорты – Ринат Фәрдиев исемендәге татар гимназиясенә килеп кергәч үк күңелдәге шикләр эреп таралды. Инде 30 елдан артык эшләп килүче милли уку йорты бүген шәһәрнең йөзек кашына әверелгән дип әйтергә дә була. Яңа төзекләндерелгән мәктәпне карап, берникадәр сокланып йөргәннән соң, белем йортының директоры Марат Мөхәммәтханов белән Таҗетдин Ялчыгол, Аяз Гыйләҗев, Наил Дунай, Роберт Батулла, Мөдәррис Әгъләмов кебек талантларны биргән Зәй төбәге хакында да һәм, әлбәттә, гимназиянең бүгенге халәте, киләчәккә омтылышлары турында да бәйнә-бәйнә сөйләштек.
-
Роза Шәяхмәтова: «Педагогның һөнәри үсеше өчен шартлар тудырабыз»
Заман белән бергә педагогларга булган таләпләр дә үзгәрә бара. Укучының хөрмәтен яулау өчен бүгенге көн укытучысына алардан берничә адым алда атлау кирәк. Югары технологияләрне иярләгән дәвердә дәреслеккә, гади тактага, акбурга гына ябышып яту һич мөмкин түгел, әлбәттә, чөнки хәзер мөгаллимнәргә куллану өчен ресурслар күптөрле. Әкияттәге кебек юллар чатында кайсын сайларга белми аптырап калуың да ихтимал. Андый чакта укытучы һәм тәрбиячеләргә методистлар ярдәмгә килә. Бүген республикабыздагы методик бүлекләр ничек эшләп килә? ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының өстәмә һөнәри белем бирүне үстерү бүлеге башлыгы, педагогика фәннәре кандидаты, доцент, Татарстанның атказанган укытучысы Роза Искәндәр кызы ШӘЯХМӘТОВА белән әнә шулар хакында сөйләштек.
-
Илсур Һадиуллин: «Мәктәп ул – могҗиза!»
«Туфан самавыры» тапшырулар циклын башлап җибәрәбез. «Гаилә һәм мәктәп» редакциясе студиясендә оештырылачак туры эфир циклының тәүге кунагы – Татарстан Республикасы мәгариф һәм фән министры, Татарстанның атказанган укытучысы Илсур Гәрәй улы Һадиуллин. Октябрь аенда республиканың мәгариф узаманы (лидеры) 60 яшьлек юбилеен билгеләп уза. Һәрвакыт яшь, затлы, нәзәкатьле, шул ук вакытта аксакаллар күк зирәк фикер йөртүче министр журнал укучыларыбызга күңел халәтен ачты.
-
«Мәгариф» һәм «Гаилә һәм мәктәп» журналларының берләштерелгән порталы
Раштуа йолалары
Мин ешрак яшьләрнең теге яки бу йолаларның кайдан килеп чыгуы белән кызыксына башлауларын күрәм. «Россия халыклары йолалары» дип аталган безнең проект илебез территориясендә яшәүче 12 милләтне күрсәтүгә юнәлдерелгән. Аларның гаилә һәм милли йолалары белән таныштыру үзәктә тора.
-
УЯВ
Уяв – чуваш халкының борынгы игенчелек культурасы белән бәйле бәйрәме. Май азагыннан алып июль уртасына кадәр үткәрелә, димәк, айдан артык дәвам итә. Уявның соңгы көненә якынлашканда (ә бу – июль аеның якынча уникенче көне, җир өлгермәгән һәм аны борчырга ярамый дип саналган чор), басуда эшләү тыелган. Барысы да бу вакытта төрле уеннар уйнаган, ял иткән.
-
Чистай батырларын барлый
Чистайдагы 2 нче гимназиянең тормыш иминлеге нигезләрен укытучы Фоат Сөнгатуллин 2008 елда «Мәгариф» милли проекты кысаларында узган конкурста Россия Федерациясендә иң яхшы укытучы дип таныла. 2013 елда «Безнең иң яхшы укытучы» конкурсы җиңүчесе. 2004, 2010, 2024 елларда «Ел укытучысы» Бөтенроссия конкурсы лауреаты, 2023 елда балигъ булмаган балаларның җәмәгать тәрбиячесе республика бәйгесенең зона этабында җиңүче.
-
Мәктәп режимына күчү
Җәйге каникулдан соң уку чорына күнегү процессы җырларда гына бәхетле була шул. Ирекле җәйдән соң кире мәктәпкә кайту бала өчен зур стресс (укытучы өчен дә дип өстәп куясы килә). Бу этапны бала өчен ничек җиңеләйтергә? Шул сорауга багышланган биш киңәш.
-
«Мәгариф» һәм «Гаилә һәм мәктәп» журналларының берләштерелгән порталы
Гаптелхәмид Абдуллаҗанов – тынгы белмәс «диңгез бүресе»
«Казан» атом су асты көймәсенендә хезмәт иткән икенче ранг капитаны, «Татарстан Республикасының Диңгез җыены» иҗтимагый оешмасы рәисе урынбасары Гаптелхәмид Мәннәф улы Абдуллаҗанов белән Казанның Идел буе районындагы 78 нче «Фарватор» лицеенда очрашуыбыз очраклы түгел иде. Бердән биредә ул 5–9 нчы сыйныфларда укучы кадетларга үзе төзегән программа нигезендә «Хәрби-диңгез флоты тарихы»н укыта; икенчедән, нәкъ менә аның кебек тынгысыз хәрби диңгезчеләр теләктәшлегендә биредә Россиядә бердәнбер булган хәрби-диңгез флоты музее эшләп килә. Шуның өстенә «Диңгез җыены» каршында «погонлы» артистларны берләштерүче «Экипаж-одна семья» ансамбленең концертларын оештыру, аны тиешенчә алып бару өчен әзерлек мәшәкатьләре дә танышыбызның чабуыннан тартмый калмыйдыр.Өлгер генә! Шушы арада гына да Яшел Үзәнндәге «Идел» санаториенда, 33 нче мәктәптә, соңрак Сәйдәш мәдәният үзәгендә концертлары тәгаенләнгән. Әйтүе генә җиңел, узган ел үзенең 25 еллыгын билгеләп узган әлеге ансамбль (солистларның иң өлкәненә 87 яшь!) ел дәвамында 50 ләп концерт биргән.
-
«Мәгариф» һәм «Гаилә һәм мәктәп» журналларының берләштерелгән порталы
Төнге Сабантуй
Россия халыкларының милли традицияләре циклын дәвам итеп, без керәшен халкында сакланган иң матур бәйрәмнәрнең берсенә якынлаштык. Июль ае керде, димәк, зарыгып көтелгән Питрау бәйрәме дә килеп җитәчәк. Шуның белән Татарстан Республикасында традицион халык бәйрәмнәренең җәйге циклы тәмам булачак. Быел Питрау 13 июльдә Мамадыш районының Җөри авылында уза.
-
Үзебезнең Европа
Күпләр җәйге ял вакытында диңгез юнәлешен сайлый. Тәүлек дәвамында ашау, диңгез дулкыннары кызыктырадыр аларны. Без исә һәрвакыттагыча стандарт булмаган юнәлешләр, сәяхәт сайлыйбыз. Сезгә дә шуны киңәш итәбез. Чөнки һәр сәяхәт ял гына түгел, дәрес, тәрбия дә булырга тиеш.