Педагогик уйлануларым

Кайбыч районы Әбрар Сәгыйди исемендәге Кошман төп мәктәбенең I квалификация категорияле татар теле һәм әдәбияты укытучысы. Эш стажы – 34 ел.

Мөгаллим һәм бакчачы!

Максатлары бердәй: җиһанны гүзәллеккә баету, акыл, зиһен, игелек, мәхәббәт орлыклары чәчү һәм, һичшиксез, үсешкә юнәлтү!

Мин һәр иртә язмышым сукмагымннан мәктәбемә атлыйм. Күңелемдә уйлар, уйлар... Язмышымны дөрес сайладыммы, укучыларыма минем теләкләрем аңлашыламы, мәктәптә укыткан мөгаллимнәрдән, педагогик институттагы остазларымнан, китапханәләрдән энҗе бөртегедәй кадерләп җыйган белемнәрем аларга кадерлеме, кирәклеме? Буген укучыларымны нәрсә белән шаккаттырыйм, ничек итеп күзләрендә очкын кабызыйм?.. Һәр иртә күңелемдә шушы халәт кабатлана.

Ә балалар каршына кереп басып, аларның кызыксыну тулы карашларын, бәхетле елмаюларын күрүгә, мин икенче бер дөньяга – бәхетле балачакка кереп чумам, бала булып яши башлыйм. Бу мизгелләрдә мин үземне бакчачы белән тиңлим. Бакчачы һәр яз Җир - Анабыз күкрәгенә чәчәк орлыклары  сала; ә без, укытучылар, бала күңеленә эзләнү орлыклары ... Әйе, әйе...Эзләнү орлыклары, чөнки без беләбез: көчләп таккан түгел, ә эзләп тапкан бәхет кадерле.

Белемнең зур бәхет икәнен минем укучыларым яхшы аңлый, шуңа күрә мин һәр дәресемне бәхеткә бер адым итеп күрергә телим, шуңа омтылам. Әлбәттә, әлеге  бәхетнең балалар яуларга тиешле үрләре бик биек һәм күп санлы, белемгә омтылу юлында ярдәмгә атлыгып торучы мөгаллимнәр дә бихисап мәктәбебездә. Ләкин мин үземнең фәнемне иң әһәмиятлеләрдән саныйм, чөнки мин – Татар теле мөгаллиме, татар балалары өчен туган тел, башка халыклар өчен дөньядагы иң киң таралган телләр арасына кергән дәүләт теле укытучысы.

   Татар телен туган тел һәм дәүләт теле буларак укытуда түбәндәге максатларны билгеләдем мин:

• укучының татар телен белүен ирекле сөйләм теле дәрәҗәсенә җиткерү;


• татар халкының теленә, мәдәниятенә, тарихына кызыксыну уяту;


•  татар баласының күңел байлыгын үстерү, халыкның  кыйммәтләрен дәвам иттерүче, милли мәдәниятне саклаучы иҗади шәхес буларак тәрбияләү;


• татар баласында халкыбызның толерантлык, хезмәт сөючәнлек, акыллылык, гыйлемгә омтылучанлык кебек уңай сыйфатларына игътибар итеп, горурлык хисләре , милли үзаң тәрбияләү;


• укучыларны уйларга, уйланырга, фикер йөртергә, аралашырга өйрәтү;


• баладагы мавыгуларны, омтылышларны үстерү, аңа үз сәләтен ачыклауда һәм камилләштерүдә ярдәм итү;


• дәрестә эшне балаларның субъектив, шәхси тәҗрибәләрен истә тотып оештыру;


• дәрестә иҗади шәхес тәрбияләрлек шартлар тудыру Һәрбер укытучы кебек, татар телен һәм әдәбиятын укытуда  үземнең эш системамны тудырырга омтылдым һәм эш принципларым итеп түбәндәгеләрне сайладым;


• һәр бала- хөрмәткә һәм соклануга лаеклы, үзенчәлекле шәхес;


• һәр бала бу дөньяга уңышка ирешү өчен килә: балага ышаныч күрсәтү аңа бу үрләрне яуларга көч бирә;


• укучылар барысыннан да бигрәк талантыңны һәм хәбәрдарлыгыңны, гыйлемлегеңне бәяләвен истә тотып, фәнеңне зур теләк , рухи күтәренкелек белән, чын күңелдән укыту;


• белемнәрне бәяләгәндә, таләпчәнлек һәм киң күңеллелекне акыллы рәвештә берләштерә белү;


• һәр дәресне иҗади укытучыдан – иҗади укучыга принцибы белән төзү.