Иң татлы тел – туган тел
21 нче февраль – Халыкара туган тел көне.
Максат: укучыларда туган телгә, татар теленә карата кызыксыну һәм хөрмәт тәрбияләү; белемнәрен тирәнәйтү, иҗади сәләтләрен үстерү.
Зал бәйрәмчә бизәлгән. Балалар һәм килгән кунаклар залга кергәндә «Туган тел» көе яңгырап тора. Сәхнәгә рус һәм татар халык милли киемнәреннән алып баручылар чыга.
1 нче алып баручы. Исәнмесез, кадерле кунаклар, хөрмәтле укытучыларыбыз, тамашачылар!
2-й ведущий. Добрый день, дорогие гости, учителя и зрители! Сегодняшний вечер посвящается дню родного языка. 21 февраля – Международный день родного языка. Для некоторых из нас родной язык – русский. Мы изучаем татарский язык, потому что живём в Республике Татарстан. Татарский язык наравне с русским языком является государственным языком нашей республики.
1 нче алып баручы. 21нче февраль – Халыкара туган тел көне. Безнең мәктәптә җиде төрле милләт баласы белем ала. Аларның һәрберсенең туган теле үзенә газиз. Бүген без аларның ана телләрендә һәм татар телендә сәнгатьле сөйләмнәрен, моңлы җырларын тыңларбыз.
2-й ведущий. Отмечая Международный день родного языка, мы отдаем дань уважения несметному числу существующих в мире языков, культурам, которые они отражают, тому творческому заряду, который придают людям их развитие и формы выражения. В Международный день родного языка все языки признаются равными, поскольку каждый из них уникальным образом отвечает предназначению человека, и каждый представляет живое наследие, которое нам следует оберегать. Так исторически сложилось, что наши народы Поволжья с давних пор жили по соседству. Поэтому танцы, песни, прибаутки, праздники имеют общее сходство. Вот, например, колыбельная песня.
(Ученики на разных языках исполняют колыбельные песни.)
1 нче алып баручы. Бөек татар шагыйре Г. Тукайның «Туган тел» шигырен барыбыз да бик яхшы беләбез. Хәзер бу шигырьне татар, рус һәм инглиз телләрендә тыңлап үтәрбез.
(Укучылар татар, рус, инглиз телләрендә сөйли.)
2-й ведущий. Говоря о родном языке, нельзя не вспомнить великих классиков русской и татарской литературы. Они являются основоположниками языка, заложившими фундамент литературы: А.С.Пушкин, Л.Н.Толстой, Г.Тукай, Г.Ибрагимов и др. Они своим творчеством внесли огромный вклад в развитие и формирование передовой культуры народов. Их творчество отразилось не только в татарской и русской литературе, но и в чувашской.
(Ученики рассказывают стихотворения Г.Тукая и А.С.Пушкина на чувашском языке.)
1 нче алып баручы.
Заман миңа югарыга мен дип,
Ике канат биреп үстерде.
Канатымның берсе – татар теле,
Икенчесе – бөек рус теле.
2-й ведущий.
Мне два крыла вручила не природа,
На них парю я каждый час и миг.
Одно – язык татарского народа,
Второе – русский пламенный язык.
(Татар һәм рус телләрендә җырлар башкарыла.)
2-й ведущий. «Величайшее богатство народа – его язык. Тысячелетиями накапливаются и вечно живут в слове несметные сокровища человеческой мысли и опыта» – это слова известного писателя М. Шолохова.
(Милли җырлар агышында татар, рус, чуваш халык биюләре башкарыла.)
2-й ведущий. Мы должны оберегать язык от засорения, помня, что слова, которыми мы пользуемся сейчас, с придачей некоторого количества новых, будут служить многие столетия после нас для выражения еще неизвестных нам идей и мыслей.
1 нче алып баручы. Барлык телләр дә үзенчә матур һәм бай. Безнең республикабыз – күпмилләтле. Анда барлык милләт кешеләре дус һәм тату яши. (Бер укучы Г.Тукайның «Туган авыл» шигырен сөйли.)
2-й ведущий. Все языки по-своему богаты, красивы и разнообразны. Народы нашего многонационального Татарстана живут между собой дружно и сплоченно. (Ученица рассказывает стихотворение «Родная деревня» Г.Тукая.)
1 нче алып баручы. Халык авыз иҗаты аша без телебезнең байлыгын, матурлыгын күрәбез, туган телебезне яратабыз, зурлыйбыз, аңа сокланабыз.
(Татар халык җыры башкарыла.)
2-й ведущий. Через народное творчество мы видим богатство, красоту языка, любим свой родной язык, слушаем его с восхищением.
(Исполняется русская народная песня.)
1 нче алып баручы.
Дөньяда иң-иң матур ил –
Ул минем туган илем.
Дөньяда иң-иң матур тел –
Ул минем туган телем.
Иң изге хисләремне мин
Туган телдә аңлатам.
Шуңа күрә туган телне
Хөрмәтлим мин, яратам.
2-й ведущий.
Родной язык! Он впитан с молоком.
Звучит как музыка, нам сердце услаждая.
В международный день родного языка
На языке родном тебе мы пожелаем:
Люби язык, храни на день и на века!
Не забывай мелодию родного языка.
1 нче алып баручы. Телләр белү милләтара дуслыкны ныгытырга да ярдәм итә. Шуңа күрә балаларга дустыңның туган телен дә, аларның мәдәниятен дә үз туган телеңне, мәдәниятеңне яраткан кебек якын итәргә, хөрмәт итә белергә кирәк.
2-й ведущий. Признание и уважение всех языков является ключом к сохранению мира. Каждый язык самобытен. Он имеет собственные выражения, которые отражают менталитет и обычаи народа. Подобно нашему имени мы обретаем родной язык от нашей матери в детстве. Он формирует наше сознание, пропитывает заложенной в нем культурой.
1 нче алып баручы. Безнең Халыкара туган тел көненә багышланган кичәбез тәмам. Үз туган телебезне, илебезне яратып яшик! Игътибарыгыз өчен рәхмәт!
2-й ведущий. Мы завершаем наш вечер, посвященный Международному дню родного языка. Не забывайте свой родной язык, говорите на нем, берегите его!
Гөлия НИЗАМОВА, Буа районы Кыят урта мәктәбенең татар теле һәм әдәбияты укытучысы
Фото: "Татар-информ"
Комментарийлар