Мәктәпле авылның гына киләчәге бар
Фәридә Шәймөхәмәт кызы АХУНОВА,Зәй районы Югары Налим урта мәктәбе филиалы Сармашбаш төп мәктәбенең математика укытучысы. Эш стажы – 30 ел.«Педагогик эшчәнлек - аңлы һәм максатлы рәвештә алып барыла т...
Зәй районы Югары Налим урта мәктәбе филиалы Сармашбаш төп мәктәбенең математика укытучысы. Эш стажы – 30 ел.
«Педагогик эшчәнлек - аңлы һәм максатлы рәвештә алып барыла торган тәрбияви күренеш һәм ул җәмгыятьнең иң мөһим бурычларыннан берсе булып тора. Мәктәптә төрле фәннәр - физика да, математика да, химия, биология һәм башка фәннәр дә укытыла. Ә менә шәфкатьлелек, киң күңеллелек, башкаларга ихтирам кебек фәннәр дәреслек программасына да, көндәлеккә дә кертелмәгән, язып куелмаган. Әнә шул язылмаган дәресләрне нәкъ менә укытучы үзенең көндәлек эше, укучылар белән аралашуы аша даими рәвештә алып бара, үзенең һәр хәрәкәте, һәр сүзе, һәр гамәле белән укучыларны тәрбияли. Укытучы үз укучылары өчен идеаллаштырылган бер образ: ул барысын да белә, барысын да аңлый, кирәк икән – хәлеңә керә, юата, киңәш бирә, авыр хәлләрдән йолып ала». Профессор, педагогия фәннәре кандидаты Әнвәр Хуҗиәхмәтовның бу сүзләренә кушылып, авыл укытучысы турында, ул кеше күз алдында яши, аңа күпмедер дәрәҗәдә кысада яшәргә туры килгәнен дә әйтер идем. Әйе, укытучы гомере буе укучыларына үрнәк, ата-аналар алдында хөрмәтле, авыл халкы алдында абруйлы булырга тырыша. Хезмәттәшләрең белән һәрвакыт яхшы мөгалләмә булдырырга, үрнәк гаилә әгъзасы, үз балаларың кебек укучыларыңа да йөрәк җылыңны кызганмаска, укучыларың арасында үз балаларыңны да тигез күрергә кирәк була. Укытучы һөнәре кебек бер генә һөнәр дә кешедән шулкадәр үз эшенә бирелгәнлекне таләп итми торгандыр. Ул һәр көнне һөнәри осталыгын күрсәтүдә, әйткән сүзенең кылган гамәле белән тәңгәл килүендә укучылары алдында имтихан тота. Бүгенге мәгариф өлкәсендәге үзгәрешләр укытучының белемле, алдынгы карашлы, һәр өлкәдә хәбәрдар булуын таләп итә.
Авыл укытучысына әле җәмәгать эшләре дә өстәлә: ул агитатор да, сайлау комиссиясе әгъзасы да, лектор да, артист та, укучылары белән урамда чүп чар җыеша, басудан чөгендер-бәрәңге алышучы да.
Мин азкомплектлы мәктәптә математика укытам. Фәнгә кызыксыну уяту максатыннан, темага туры китереп, математик фокус, эстафета, кызыклы тарихи факт, теманың тормыштыгы гаҗәеп кулланылышы турында сөйлим, көтелмәгәнрәк эш төрләре уйлап чыгарам. Шулай итеп, замана баласын гаҗәпләндерергә тырышам. Соңгы елларда “Индивидуаль укыту технологиясе” буенча эшләдем, хәзерге вакытта заманча педагогик һәм информацион технологияләрне, тестларны актив кулланам. Хәзерге вакытта авылда да һәр өйдә диярлек интернет тоташтырылган. Интернетның мөмкинлекләре чиксез. Теләсә нинди темага мәгълүмат табу мөмкинлеге бар. Укучылар белән төрле конкурсларда катнашу – моның ачык мисалы.
Һөнәри осталыкны камилләштерү, белемнәрне тирәнәйтү өстендә эшләү максатыннан да конкурсларда, видео очрашуларда катнашып киләм. “Ел укытучысы” район конкурсында катнаштым, 2012 елда “Иң яхшы укытучы” гранты оттым. Шәхси сайтымны булдырып, эш тәҗрибәмне укытучылар белән уртаклашам. Шулай ук педагогик идеяләр фестивалендә үз эшчәнлегемне яктырту максатыннан дәрес эшкәртмәләре, сыйныфтан тыш чаралар белән катнашам. Район, республика һәм Чиләбе шәһәре укытучылары белән аралашып эшлим. Мәктәп – ул авыл тормышының мәдәни һәм иҗтимагый үзәге, мәктәпле авылның гына киләчәге бар.
Ләкин авыл мәктәбендә укучылар саны елдан ел кими. Авылда эш урыннары юк, шуңа күрә яшьләр авылда калмыйлар. Авылларны торгызу программаларының да әлегә нәтиҗәсе күренми.
Язмага реакция белдерегез
Вход на сайт
Минем уңышлар формуласы
Лариса Михайловна СУЛТАНОВА,Зәй районы Кадер урта мәктәбенең I квалификация категорияле башлангыч класслар укытучысы. Эш стажы – 21 ел.Минем хезмәт юлым 1992 елда туган мәктәбем – Кадер мәктәбендә баш...
Зәй районы Кадер урта мәктәбенең I квалификация категорияле башлангыч класслар укытучысы. Эш стажы – 21 ел.
Минем хезмәт юлым 1992 елда туган мәктәбем – Кадер мәктәбендә башланды. Укытучы булу, нәни балаларга белем һәм тәрбия бирү минем мәктәп елларымның изге хыялы иде. Шушы хыялымны тормышка ашыру максаты белән, 1988 нче елда мин Чаллы педагогика институтына укырга кердем. 1992 нче елда башланган җаваплы, тынгысыз һәм шул ук вакытта мавыктыргыч, кызыклы булган хезмәт юлыма - 21 ел.
Минем төп максатым – белемле чын Кеше тәрбияләү. Чын кеше генә һөнәри осталык үрләрен яулый ала. Чөнки ул кешеләр арасында гына яшәми. Ә алар өчен дә яши. Монысы тагын да җаваплырак эш. Бу максатка ирешү өчен, мин эшне укучыларда оешканлык тәрбияләүдән башлыйм. Балаларның теләкләрен исәпкә алып вазифалар бирелә. Теләп, яратып башкарылган эш кенә тиешле нәтиҗәләр бирә. Ә нәтиҗәләр сыйныф почмагында яктыртылып барыла. Мәктәп белән балалар бакчасы арасында да дәвамлы эш алып барыла, табигатьне саклау, сәламәт яшәү рәвеше, дуслык турында спектакльләр күрсәтелә. Шулай итеп, җаваплылык, дуслык, үзара булышу хисләре тәрбияләнә.
Укытучыларга яңа федераль стандартлар нигезендә тормышта югалып калмаслык, үз урынын табарлык көчкә ия булган, белемле, әхлаклы, бүгенге хезмәт базары шартларында көндәшлек сыйфатларына ия булырдай буынны тәрбияләү бурычы куела. Бу максатка ирешү өчен, барлык мөмкинлекләрдән файдаланырга тырышабыз. Заманадан артта калмас өчен, дәресләребездә яңа методлар кулланабыз. Балалар саны ким булганга күрә, кайчак элементларын гына кулланырга туры килә.
Укучыларның мөстәкыйльлеген һәм иҗади эшчәнлеген, логик фикерләү сәләтен үстерү максатыннан, дәресләрдә дифференцияле биремнәр бирелә. Алар арасында мөстәкыйль рәвештә тәҗрибәләр, күзәтүләр ясау, фикерләү таләп итүче мәсьәләләр чишү, хикәя язу өчен үзлекләреннән план төзү кебек эшләр бар. Аларның иҗат җимешләре аша хыялларын беләм. Шул хыялны тормышка ашыру өчен, булдыра алганча ярдәм итәм.
Хезмәтемдә укучыларда тәртиплелек, дөреслек, пунктульлелек, сабырлык, ихтирамлык сыйфатлары, үз-үзеңә ышаныч булдырырга тырышам.
Хәзерге заман авыл укытучысы өчен түбәндәге сыйфатлар иң кирәклеләре дип саныйм:
- үз фәнеңне яхшы белү;
- балаларны ярату, аларның шәхесен ихтирам итү, аларга кеше итеп карау;
- укучыларның яшәү шартларын, сәламәтлекләрен белү;
- укытучының активлыгы, һәрвакытта иҗади эзләнүдә булу. Дәрестә уеннарны, методларны оста куллану. Алган белемнәрнең тормышта нәрсә өчен кирәк булачагын аңлату;
- укытучының тышкы кыяфәте, үз-үзен тотышы.
Минемчә, шушы сыйфатларга ия булган укытучыларга балалар үзләреннән-үзләре тартылырлар, киләчәктә аңа охшарга тырышачаклар. Барлык һөнәр кешеләренә караганда да укытучы һәр яктан гүзәл булырга тиеш. Бу – хакыйкать.
Следите за самым важным и интересным в Telegram-каналеТатмедиа
Яңалыклар битенә керегез
Комментарийлар