Мәгърифәтче авылдашым Мөхәммәтгали Мәхмүдов

Мәйсәрә  ГАЙНУЛЛИНА,
Лаеш районының РФ Герое М.Р.Әхмәтшин исемендәге Атабай урта мәктәбенең I квалификация категорияле башлангыч сыйныфлар укытучысы
Педагогик эш стажы – 32 ел
Мәгариф өлкәсендәге күренекле шәхесләребезнең берсе – мәгърифәтче, педагог, галим, тел белгече Мөхәммәтгали Мәхмүдов олы ихтирамга лаек. Эш шунда ки, Мөхәммәтгали мөселман диненең катлаулы фәлсәфи нигезләрен үзләштерүдә генә түгел, ә эстетик яктан да сәләтле булып чыга. Бигрәк тә аның гарәп каллиграфиясендә изге китапларны язу сәләте ачыла.
Шулай итеп, Мөхәммәтгали Мәхмүдов, зур булмаган татар авылында туып, берничә генә сыйныфта гына укыган, аннан соң Россиянең иң дәрәҗәле уку йортларының берсе булган Казан университетында унике ел педагог булып эшләгән, анда студентларны гарәп язуы серләренә һәм хөкемдарлык серләренә өйрәткән.
Мөхәммәтгали Мәхмүдов Казандагы 1 нче гимназиягә татар теле укытучысы булып килә. Бу вакытка ул татар телен өйрәнү буенча университет диварларында башланган һәм, автор сүзләренә караганда, рус ватандашларын Казан халкының татар теле белән таныштыру эшен тәмамлаган. Бу дәреслек башкала басмаларында сокланырлык рецензияләргә лаек була. Шунысын да билгеләп үтәргә кирәк: XIX гасырның 50 нче елларыннан башлап, вафатынв кадә, Мөхәмәтгали Мәхмүдов фәнни-агарту эшчәнлеген калдырмый, төрле белем тармаклары, дәреслекләр һәм педагогик кулланмалар язу буенча рус һәм төрек популяр брошюраларыннан татар теленә тәрҗемә итү өчен күп көч һәм вакыт бирә. Мөхәммәтгали Мәхмүдовның беренче рус-татар сүзлекләренең берсен булдыру өстендә эшләве аерым игътибарга лаек.
Минем уйлавымча, әлеге тема укучылар арасында Ватаныбызның тарихи үткәне белән кызыксынуны формалаштыруга, Бөек Ватан сугышы чоры педагогларының хезмәтенә хөрмәт тәрбияләүгә, укытучы һөнәренең җәмгыять өчен әһәмиятен күтәрүгә юнәлдерелгән. Соңгы вакытта сәяси оппонентлар Бөек Ватан сугышына кагылышлы дөрес булмаган тарихи фактларга спекуляция ясарга омтыла.
Безгә, педагог буларак, үсеп килүче буын белән патриотик эш алып бару, совет халкының камил батырлыгына хөрмәт тәрбияләү бик мөһим. Безнең илдә килеп чыккан катлаулы социаль-икътисади вәзгыятькә бәйле рәвештә, укытучылар хезмәтенең кыйммәте кими, балалар педагогларның кадерен белүдән туктый. Шуңа күрә педагоглар эшенә хөрмәт тәрбияләргә кирәк, укытучылар үз-үзләрен аямыйча, хәрби буын укучыларын белемсезлектән коткардылар бит!
Хәзерге дөньяда да педагоглар укучыларга килеп туган кыенлыкларны һәм проблемаларны җиңәргә ярдәм итеп, батырлыклар кылуларын дәвам итәләр.