Логотип Магариф уку
Цитата:

Укытучының горурлыгы- аның укучылары

Рокыя Фаратовна КАЮМОВА,Апас районы аерым фәннәрне тирәнтен өйрәнүче Каратун урта мәктәбенең физика укытучысы. Эш стажы - 31 ел.Авылда укытучы - ул аерым таләпләргә җавап бирүче, һәрвакыт күз уңында т...

Рокыя Фаратовна КАЮМОВА,

Апас районы аерым фәннәрне тирәнтен өйрәнүче Каратун урта мәктәбенең физика укытучысы. Эш стажы - 31 ел.


Авылда укытучы - ул аерым таләпләргә җавап бирүче, һәрвакыт күз уңында торучы, үрнәк, тәрбияле, тирән ихтирамга лаек  шәхес булган. Бу югарылыкка ул шәхси сыйфатлары һәм хөкүмәтнең укытучыларга уңай карашы нәтиҗәсендә ирешкән. Без укытучы-укытучы уйнап, укытучыларга тирән хөрмәт белән үскән буын. Безнең заманда укытучы иң мәртәбәле һөнәр иде. Сыйныфтагы иң яхшы укучылар педагогика институтына юл ялгап, белемле укытучылар санын ишәйттеләр.


Чыгарылыш сыйныф укучыларыннан: “Кем педагогика институтына бара, укытучы һөнәрен сайлый?” - дип сорагач, башлар аска иелде.


“Нинди шартларда сез укытучы булыр идегез?” - дигәч, “Күп акча түләсәләр, квартира бирсәләр, шәһәр мәктәпләренең сайлап алган укучылары белән гимназия, лицейда эшләр идем”, дигән җаваплар ишетелде. Безнең мәктәпне бетергән укучылар арасында педагогика институтын тәмамлаган укучылар шактый, ә мәктәптә эшләүчеләр, бармак белән генә санарлык. Сер түгел, хәзерге вакытта педагогика институтына иң-иң көчле укучылар бармый. Информатика-инглиз теле факультетында районнан юллама белән белем алучы укучыбыз Сиразова Илсөя, белемле, тырыш, эзләнүчән. Шундый студентлар авылга кайтса, авыл яшәр, авыл мәктәпләре ныклы белем бирүләрен дәвам итәр. Ә авыл мәктәпләренә заманнан бер адым алда баручы, хәзерге укучыларны ярты сүздән аңлаучы, яшь укытучылар бик кирәк.


Мәктәп системасында, хәзерге таләпләр белән, белемсез укытучыларга урын юк. Бердәм дәүләт имтиханнарына әзерләү өчен укытучы тирән белемле булырга тиеш. Физика фәне буенча гомуми белем бирү сыйныфларында 2-3 сәгать, физика-математика профилендә 4-5 сәгать, социаль-экономик профильдә 2 сәгать дәрес каралган. 2 сәгать дәрес физика фәне белән таныштыра, тарихи фактларны өйрәнә, мәсьәлә чишәргә вакыт юк. Авыл мәктәпләрендә профильле сыйныфлар ачу кыенрак. Билгеле бу проблеманы мөмкин кадәр чишәргә тырышалар.


Безнең мәктәптә әти-әниләрнең, балаларның теләкләре буенча төрле профильле сыйныфлар оештырыла. Быел социаль-экономик һәм гомуми белем бирү сыйныфларында 27 укучы мәктәпне тәмамлады.  Шуларның 13е физика фәненнән имтихан сайлады. Район буенча иң күп балл җыючы- безнең укучыбыз Дәүләтшин Айдар булды, бусаганы (порог) үтә алмаган укучылар да булуын аңлатып була. Балаларның аерым фәннән имтихан сайлаулары – үзе бер күрсәткеч.


Имтихан бирергә әзерләү укытучыдан күп көч, күп вакыт сорый. “Физикадан мәсьәләләр чишү ысуллары” түгәрәге күп еллардан бирле бу проблеманы чишәргә мөмкинлек бирә. Шәһәр җирендә репетиторлык киң җәелгән, ә авылда башка менталитет, бердәнбер физик.


Һәркем укып белем таба ала, укыта белүчеләр сирәк, дип язганнар иде чыгарылыш сыйныф укучылары. Әйе, укытучы һөнәре күпкырлы, күп вакыт куеп, нәтиҗәсе озак еллардан соң гына күренә торган хезмәт. Техник университетларда укучы студентларның, физиканы без яхшы укыганбыз, физика белән проблемалар юк дигән сүзләре күңелгә сары май булып ята.  Укытучының горурлыгы- аның укучылары. Сатмыш сигезьеллык мәктәбендә физиканың башлангычын аңлап, хәзерге вакытта Энергетика Университетында укытучы физика-математика фәннәре докторы, доцент Ситдиков Айрат Сәлим улы – минем укучым. Техник ВУЗ студентлары арасында  “Династия” фонды үткәргән сорашулар нәтиҗәсендә, Россиякүләм конкурста “Наставник будущих ученых” номинациясендә җиңү яулап, “Клязьма” пансионатында узачак укытучылар конференциясендә катнашачак гади авыл укытучысы - ул мин.


Хөкүмәт, ил авыл укытучысына йөз белән борылган вакытта гына, укытучының  абруе күтәрелер. Хөрмәткә лаек, үзенә бәяләмәсе югары булган кеше генә базар шартларында конкурент булырлык шәхесләр тәрбияли ала.



Язмага реакция белдерегез

0

0

0

0

0

Реакция язылган инде

Комментарийлар

Тормыш яме – хезмәттә

Дилшат Сәгыйт улы МӨХӘММӘДИЕВ,Актаныштагы 1 нче урта мәктәпнең технология укытучысы. Эш стажы –  41 ел.Мин – авыл укытучысы. Шуңа да бу һөнәрнең никадәр авыр, шул ук вакытта кызыклы һәм мактаулы икәне...

Дилшат Сәгыйт улы МӨХӘММӘДИЕВ,
Актаныштагы 1 нче урта мәктәпнең технология укытучысы. Эш стажы –  41 ел.

Мин – авыл укытучысы. Шуңа да бу һөнәрнең никадәр авыр, шул ук вакытта кызыклы һәм мактаулы икәнен беләм. Хезмәтемне яратып башкарам, хәтта өйдә дә гел укучыларым турында гына уйлыйм, алар турында борчылам, уңышларына куанам. Менә 41 ел инде һәр көн мәктәпкә укучыларым, яраткан хезмәттәшләрем янына ашыгам.


Армия хезмәтеннән кайткач, зур тормышка аяк басканда, миңа кем булырга дип озак уйлап торырга туры килмәде, һәр сүземне, тел-сөйләмемне, фикер сөрешемне, үз-үземне тотышымны, төс-кыяфәтемне, хәтта һәр адымымны күзәтеп торган якыннарым, зур ихтирамга лаек булган мөгаллимә, әтиемнең апасы: “Син, һичшиксез, укытучы булачаксың”, - дип фаразлыйлар иде. Нәкъ шулай чыкты да: педагогия техникумын, соңыннан институтны тәмамлап, аерылгысыз мәктәп сукмагына таба атладым. Еллар үтте, мин дә үземнең яраткан укытучыларым кебек тәҗрибә тупладым, белгәннәремне башкаларга өйрәтү белән шөгыльләндем, гыйлем тараттым, кул эшләре осталыгына өйрәттем. Тырышлыгым да бушка китмәде.


Үземнең эшем турында да, хезмәттәшләрем, бигрәк тә остаз-укытучыларым, беренче укытучым хакында сәгатьләр, көннәр буе сөйли алыр идем. Еш кына тәүге укытучымны искә төшерәмдә күземә яшьләр килә. Күз алдымда һәрчак ыспай,  матур гәүдәле, оста итеп гармун да уйнаучы, җырчы апа килеп баса.


Авыл укытучысы! Син биргән гади инә белән үз коесыннан уч тутырып су эчәр өчен укучыларың гомер буе кое казый. Мин дә шушы изге һөнәр иясемен. Мин дә беренче беренче укытучым биргән инә белән казынам, ә башкаларга үзем шул серле әсбап булган белем,  осталык инәсен өләшәм. Казынып эзләнгән саен, уйлап тапкан методик табышларым күзгә бермә-бер күренеп арта. Республика фән олимпиадаларында, конкурсларда призлы урыннар укучыларым исемен бизи. Укучыларны табигать дөньясы гына түгел, хезмәт, иҗат, төзелеш дөньсы да чолгап алу зур әһәмияткә ия. Кешенең матурлыгы хезмәттә, осталыкта тагында яктырак ачыла. В.А.Сухомлинскийның: “Сез үзегездә нинди генә һөнәр сайласагыз да, аның нечкәлекләрен белергә, һәр эшне намус белән башкарырга тырышыгыз. Шулай иткәндә генә сезнең эшегез “көлеп” торыр, үзегезгә дә, кешеләргә дә бәхет китерер”, - дигән.


Методик табышларга, кул эшләре осталыгына өйрәнү, алгарышларга юл кечкенә уңышлардан башлана. Үз казанымда гына кайнап калмыйча, республика, Рәсәй кысаларында узган конкурсларга да укучыларымны катнаштырырга тырышам. Кечкенә генә җиңүләргәдә зур шатлык кичерәм. Үз алдыма куйган максатларга ирешергә  тырышам. Кеше һәрвакыт үз алдына максат куя белергә тиеш, шул вакытта гына нәрсәгә дә булса ирешү һәм үзеңне бәхетле итеп тоярга мөмкин.


Үземә күптән таныш тормыштан мин


Яңалыклар эзлим бүген дә,


Тик барыбер ерак истәлекләр


Калкып чыга күңел түрендә.


Укытучы, аеруча авыл җирендә, таныш кеше, аннан киңәш сорыйлар, аңа аерым таләпләр куялар, аның белән тигезләнергә тырышалар. Шулай итеп укытучының тормышы, эше, аның профессиональ эшчәнлегенә тулысынча һәм тулаем буйсына. Мондый эш белән яшәү гади түгел, ләкин бик кызыклы.


Следите за самым важным и интересным в Telegram-каналеТатмедиа

Яңалыклар битенә керегез
БАШКА ЯЗМАЛАР

Ишетми калмагыз

Аудиоязмалар

  • Гильм Камай

  • Җәлилнең якын дусты

  • Ирек Нигъмәти - "Кояш сүнде ул йортта"

  • Ләйлә Минһаҗева - "Милләтебезгә тугры, буыннарга үрнәк шәхес"


ТӘКЪДИМ ИТӘБЕЗ