Компетентлы булу – һәрвакыт үсешкә омтылу ул
Альбина Рәшит кызы ИБРАҺИМОВА,Актаныштагы 2 нче “Ромашка” балалар бакчасы тәрбиячесеПедагогик эш стажы − 1 елУкытучы-тәрбияченең үз эшчәнлегендәге компетентлыгына аңа ышанып тапшырылган күпме сабый яз...
Альбина Рәшит кызы ИБРАҺИМОВА,
Актаныштагы 2 нче “Ромашка” балалар бакчасы тәрбиячесе
Педагогик эш стажы − 1 ел
Укытучы-тәрбияченең үз эшчәнлегендәге компетентлыгына аңа ышанып тапшырылган күпме сабый язмышы бәйләнгән: аның белем һәм тәрбия дәрәҗәсе, танып белү, коммуникатив активлыгы, шәхес буларак формалашу процессы һәм башка бик күп төрле юнәлешләрдәге үсүе, чыныгуы, ныгуы.
Мин дә балалар бакчасында тәрбияче һәм рус теле дәресләрен алып баручы буларак, үз җилкәмдә торган җаваплылыкны аңлап, үз компетентлыгым турында кайгыртып яшим, минем белем һәм осталык дәрәҗәм никадәр югары булса, балаларым да шулкадәр дәрәҗәдәге белем һәм күнекмәләргә, осталыкка ия дигән сүз.
Кайсыбыз соң кечкенә чакта үз тәрбиячеләребезгә, укытучыларыбызга охшарга теләмәгән дә, алар кебек укытучы яки тәрбияче булырга хыялланмаган? Кечкенә чак теләк, омтылышларның чиксез, очсыз-кырыйсыз чагы бит! Шуның очен остазларга, күренекле кешеләргә охшарга теләү, алар кебек укытучы, тегүче, артист, парикмахер булырга теләү табигый хәл, була торган хәл, чөнки кешенең компетентлыгы, осталыгы, уңганлык-булганлыгы тирә-юньдәгеләрне җәлеп итүчән, кызыктыручан, сокландыручан була.
Минем дә педагог булуымда балалар бакчасындагы тәрбиячеләрем, мәктәптәге укытучыларым, гомерләре буе укытучы булып эшләгән әти-әнием сәбәпче булгандыр дип уйлыйм.
Менә хәзер үзем инде укытучы-тәрбияче ролендә тормышның мәгънәсен тоеп яшим һәм эшлим. Эшчәнлегемдә традицион һәм актив кулланылышка кереп киткән технологияләр белән генә чикләнмичә, үз технологиямне, авторлык алымнарымны, эш формаларымны уйлап табып кулланам. Балаларга ана телебез белән беррәттән рус теленә өйрәтүне нигездә чынбарлыкка бәйләп алып барам. Дәреслекләр тәкъдим иткән материалдан тыш ниндидер кызыклы мәгълүмат бирү яки балалар белән бергәләп эзләп табу аша рус телен кызыксынып өйрәнү максатына ирешәм.
Бүген көн кадагында торган мәсьәләләрне яктырта торган темалар белән эшләү − минем коралым. Балаларга әхлакый тәрбия бирү, эш сөючән итеп үстерү, әти-әниләрне, өлкәннәрне хөрмәт итү, туган ил, халык, милләт язмышы, татар халкының гореф-гадәт, йолалары белән бәйле темаларда кулланыла торган әллә никадәр матур сүзләрнең мәгънәләре, тәрҗемәләре белән танышабыз без. Һәр яңа сүз татар һәм рус халкының тарихына, мәдәниятенә, әдәбиятына, гореф-гадәт, йолаларына, бәйрәмнәренә бәйле рәвештә өйрәнелә – моңа, әлбәттә, укытучы-тәрбияченең компетентлыгы, булган белемен матур итеп аңлата белүе таләп ителә. Бүгенге көндә мәгариф, мәдәният өлкәсендә үткәрелгән төрле чараларда тыңлаучы һәм чыгыш ясаучы буларак катнашу, эзләнү миңа яңа үрләр яуларга, биеклеккә омтылырга ярдәм итә. “Акыл фабрикасы”, “Г.Афзал укулары”, “Милли киемле курчак”, “Конституция глазами детей”, “И туган тел, и матур тел” кебек чараларда мин коллегаларымның хезмәт алымнарын өйрәнәм, үземнеке белән уртаклашам, алардан үрнәк алам, үземдә эшчәнлегем өчен кирәк булган сыйфатларны тагын да яхшыртырга, үстерергә тырышам.
Икетеллелек шартларында рус теленә һәм татар теленә булган мөнәсәбәт, балаларның активлыгы, күп белергә омтылышы мине сокландыра. Традицион булмаган алымнар белән табып алынган белем хәзинәсендә эзләнү балаларны актив эшчәнлеккә кертеп җибәрә, балалар тыңлап утыручыдан үзләре эзләп табучыга әйләнә, аларга мондый кызыклы юллар белән белем туплау ошый, чөнки канәгатьлек, үз эзләнүләренең нәтиҗәсен күрү, сөенү чаткылары аларның һәрберсенең күзләрендә чагыла. Чын күңелдән тырышып башкарылган рус теленә өйрәнү эшчәнлеге әти-әниләрдә дә зур кызыксыну һәм канәгатьлек тудырды. “Балаларның сүзлек запасы сизелеп артты, рәхмәт сезгә!” дигән сүзләр мине канатландыра, балаларым ничек очынып йөрсәләр, мин дә алардан калышмый дәртләнеп, җиң сызганып эшкә керешәм, татар һәм рус телендәге сүзләрне җиңел, уңайлы, кызыклы итеп үзләштерүнең яңа юлларын эзлим, табам, кулланам!
Язмага реакция белдерегез
Вход на сайт
Компетентлы шәхес булыйк!
Әлфирә Миннерәфыйк кызы ӘҮХӘДИЕВА, Балтач районы Смәел урта мәктәбенең башлангыч сыйныфлар укытучысыПедагогик эш стажы – 34 елУкытучы! Бу һөнәр ияләре шушы сүзгә лаекмы? Ул нинди сыйфатларга ия булырг...
Әлфирә Миннерәфыйк кызы ӘҮХӘДИЕВА,
Балтач районы Смәел урта мәктәбенең башлангыч сыйныфлар укытучысы
Педагогик эш стажы – 34 ел
Укытучы! Бу һөнәр ияләре шушы сүзгә лаекмы? Ул нинди сыйфатларга ия булырга тиеш? Аларга дәүләт нинди мөнәсәбәттә? Конкурс нигезләмәсен укыгач күңелгә бер-бер артлы шундый сораулар килде. Аларга җавап бирер өчен үземнең эшчәнлегемне күздән кичердем.
Мин 1982 елда Арча педагогия училищесын тәмамлап туган авылыма эшкә кайттым. I сыйныфта – 12, III сыйныфта 7 укучы бар иде. Әмма алар бергә укый иделәр. “Нигә аларны кушып укыталар? Һәм бу кемгә файдалы? Шул ук балалар югары сыйныфларда аерым-аерым укыйлар бит. Бала саны аз булуда аларның ни гаебе бар? Белемнең нигезе башлангычта салына бит”, – дигән сораулар килә иде күңелгә. Шулай да җиде ел эшләдем мин азкомплектлы мәктәптә. Атнага 27сәгать дәрес иде. Аның өстенә күпме өстәмә эшләр: комсомол секретаре вазифасы, агитатор, тәрбиягә авыр бирелүче балалар белән эшләү, читтән торып вузда уку, түгәрәк эшләрен алып бару, ярты төнгә чаклы план төзеп утыру...
Зарланмадым, эшемне намус белән үтәргә тырыштым. Ачык дәресләрне, бәйрәм чараларын да кешенекенә охшатасы килми иде. Дәүләт бердәм таләпләр куйса да, минем үз алымым бар, чөнки балага ничек булса да төпле белем бирергә кирәк. Бер өлге белән генә дә эшләп булмый. Замана үзгәрә, балалар да аның белән бергә атлый. Һәр төркем үзенчә аерыла. Шулай итеп укытучы һаман эзләнүдә, белем күтәрүдә булырга тиеш.
Шәһәрдән аермалы буларак, авыл җирендә эшләүче укытучының икенче планда мал-туары, кош-корты бар. Болардан тыш колхоз эшләрендә булышу: яфрак бәйләү, көзен бәрәңге алуда катнашу. Шулай иткәндә генә балаларда хезмәткә мәхәббәт, туган як белән горурлык хисе тәрбияләргә мөмкин.
...Балаларның эчке дөньяларын аңлап, һәр сүзләрен йөрәк аша үткәреп яши башлангыч сыйныф укытучысы. Алар сине әти-әнисенә тиң күрә, серләрен уртаклаша. Үсә төшкәч тә араны суытмый, кереп хәлеңне белеп чыга, мәктәпне тәмамлагач очрашуларга чакыра. Әмма балаларны “кыртлый тавык” шикелле канат астына җыйган башлангыч сыйныф укытучыларыннан көнләшүчеләр дә табыла. Мәктәптә аларга түбәнсетебрәк карау сиземләнә. Намус белән бик тырышып эшләсә дә, хезмәте бәяләнеп бетми кебек...
Менә шулай кимсетелүләргә бирешмәгән, авырлыклардан чыгу юлын тапкан, дәрес вакытында тавышы коридорга чыкмаган, кеше гайбәтен сөйләмәгән, сабыр, тыныч, тырыш, дөнья яңалыклары белән бергә атлаучы, эзләнүчән, киң күңелле, сәләтле, кешеләргә һәрчак үрнәк булырдай, бүгенге көндә баласының гаебен күрергә теләмәүче кайбер ата-аналар белән дә уртак тел таба алучы шәхесне мин компетентлы укытучы дип саныйм.
Следите за самым важным и интересным в Telegram-каналеТатмедиа
Яңалыклар битенә керегез
Комментарийлар