Балаларга үзебез үрнәк булыйк!

Мамадыш районы Үсәли урта мәктәбенең татар теле һәм әдәбияты укытучысы

Мәктәп – авылның йөрәге. Мәктәбе булган авылның киләчәге бар, димәк, авыл яши дигән сүз. Ә авыл исә, үз чиратында, милләтнең умыртка баганасы булып тора. Авыл мәктәбенә милләтнең нигез ташларын – зыялы, әхлаклы, намуслы, ватанпәрвәр, толерант шәхесләрне тәрбияләү бурычы куела.

Бала шәхесен тәрбияләүдә исә гаилә һәм мәктәп бердәм булган очракта гына уңышка ирешеп була. «Балалар – әти-әнинең «көзгедәге чагылышы». Бала әти-әнисен 80% ын кабатлый», – диләр. Авыл шартларына бу бигрәк тә туры килә. Чөнки авыл баласының иң күп аралашкан даирәсе – гаилә, аннан соң – мәктәп.

Бала шәхесе әти-әни тәэсирендә формалаша башлый. Димәк, балабызны нинди итеп күрергә теләсәк, үзебездә нәкъ шундый сыйфатларны булдырырга, алга чыгарырга тиешбез. Балалар – безнең «көзгедәге чагылышыбыз». Язын бодай чәчмәсәң, көзен җыеп булмаган кебек, максатчанлык, хезмәт сөючәнлек, гаделлек, намус, туган җирне ярату, әдәп, әхлак кебек сыйфатлар үзебездә булмаса, без аларны балаларыбызда күрә алмаячакбыз. Баланың әлеге асыл сыйфатларны гаиләдә күреп үсүе аеруча мөһим. Ә тәрбия нигезен гаиләдә алган бала мәктәп шартларында тагын да ныгый, камилләшә генә.

Кыска гына мөрәҗәгатемне йомгаклап, шуны әйтәсем килә: кайчак өлкәннәр дә югалып кала торган бу тормышта һәрнәрсәдә балаларга үрнәк булыйк, аларны үз үрнәгебездә тәрбиялик. Әти-әниләргә бу җаваплы бурычны үтәүдә уңышлар теләп, Мария Монтессориның ата-аналар өчен кагыйдәләр җыелмасын тәкъдим итәсем килә. Төркемнәргә бүленеп, әлеге кагыйдәләргә карата үз фикеребезне белдерик.

1. Де­тей учит то, что их окру­жа­ет.

2. Если ре­бен­ка час­то кри­ти­ку­ют – он учит­ся осуж­дать.

3. Если ре­бен­ка час­то хва­лят – он учит­ся оце­ни­вать.

4. Если ре­бен­ку де­мон­ст­ри­ру­ют враж­деб­ность – он учит­ся драть­ся.

5. Если с ре­бен­ком чест­ны – он учит­ся спра­вед­ли­вос­ти.

6. Если ре­бен­ка час­то вы­сме­и­ва­ют – он учит­ся быть роб­ким.

7. Если ре­бе­нок жи­вет с чувст­вом без­опас­нос­ти – он учит­ся ве­рить.

8. Если ре­бен­ка час­то по­зо­рят – он учит­ся чувст­во­вать се­бя ви­но­ва­тым.

9. Если ре­бен­ка час­то одоб­ря­ют – он учит­ся хо­ро­шо к се­бе от­но­сить­ся.

10. Если к ре­бен­ку час­то бы­ва­ют сни­схо­ди­тель­ны – он учит­ся быть терпе­ли­вым.

11. Если ре­бен­ка час­то под­бад­ри­ва­ют – он при­о­бре­та­ет уве­рен­ность в се­бе.

12. Если ре­бе­нок жи­вет в ат­мо­сфе­ре друж­бы и чувст­ву­ет се­бя необходи­мым – он учит­ся на­хо­дить в этом ми­ре любовь.

13. Не го­во­ри­те пло­хо о ре­бен­ке – ни при нем, ни без не­го.

14. Кон­цент­ри­руй­тесь на раз­ви­тии хо­ро­ше­го в ре­бен­ке, так что в ито­ге пло­хо­му не бу­дет оста­вать­ся ме­с­та.

15. Всег­да при­слу­ши­вай­тесь и отве­чайте ре­бен­ку, ко­то­рый об­ра­ща­ет­ся к вам.

16. Ува­жай­те ре­бен­ка, ко­то­рый сде­лал ошиб­ку и смо­жет сей­час или чуть поз­же ис­пра­вить ее.

17. Будь­те го­то­вы по­мочь ре­бен­ку, ко­то­рый на­хо­дит­ся в по­ис­ке и быть не­за­мет­ным для то­го ре­бен­ка, ко­то­рый уже все нашел.

18. По­мо­гай­те ре­бен­ку осва­ивать неосвоенное ра­нее. Де­лай­те это, на­пол­няя окру­жа­ю­щий мир за­бо­той, сдер­жан­ностью, ти­ши­ной и лю­бовью.

19. В об­ра­ще­нии с ре­бен­ком всег­да при­дер­жи­вай­тесь луч­ших ма­нер – пред­ла­гай­те ему луч­шее, что есть в вас самих.