ЯЗМАЛАР
-
Роза Шәяхмәтова: «Педагогның һөнәри үсеше өчен шартлар тудырабыз»
Заман белән бергә педагогларга булган таләпләр дә үзгәрә бара. Укучының хөрмәтен яулау өчен бүгенге көн укытучысына алардан берничә адым алда атлау кирәк. Югары технологияләрне иярләгән дәвердә дәреслеккә, гади тактага, акбурга гына ябышып яту һич мөмкин түгел, әлбәттә, чөнки хәзер мөгаллимнәргә куллану өчен ресурслар күптөрле. Әкияттәге кебек юллар чатында кайсын сайларга белми аптырап калуың да ихтимал. Андый чакта укытучы һәм тәрбиячеләргә методистлар ярдәмгә килә. Бүген республикабыздагы методик бүлекләр ничек эшләп килә? ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының өстәмә һөнәри белем бирүне үстерү бүлеге башлыгы, педагогика фәннәре кандидаты, доцент, Татарстанның атказанган укытучысы Роза Искәндәр кызы ШӘЯХМӘТОВА белән әнә шулар хакында сөйләштек.
-
Мәктәп режимына күчү
Җәйге каникулдан соң уку чорына күнегү процессы җырларда гына бәхетле була шул. Ирекле җәйдән соң кире мәктәпкә кайту бала өчен зур стресс (укытучы өчен дә дип өстәп куясы килә). Бу этапны бала өчен ничек җиңеләйтергә? Шул сорауга багышланган биш киңәш.
-
Үзебезнең Европа
Күпләр җәйге ял вакытында диңгез юнәлешен сайлый. Тәүлек дәвамында ашау, диңгез дулкыннары кызыктырадыр аларны. Без исә һәрвакыттагыча стандарт булмаган юнәлешләр, сәяхәт сайлыйбыз. Сезгә дә шуны киңәш итәбез. Чөнки һәр сәяхәт ял гына түгел, дәрес, тәрбия дә булырга тиеш.
-
Мәчкәрәдә сәүдәгәр Үтәмешев мәчетенә кабаттан ай куелды
Кукмара районының Мәчкәрә авылы Совет чорына кадәр үк иң укымышлы һәм эшкә оста халык яшәгән төбәк буларак тарихка кереп калган. Алар арасында Үтәмешевләр укымышлы, оста сәүдәгәрләр һәм җитештерү тармагын үстерүдә зур өлеш керткән нәсел буларак аерым урын алып тора. Аларның нәселендә Габденнасыйр хәзрәт Курсави, күренекле язучы Чыңгыз Айтматов кебек шәхесләрне дә очратырга мөмкин. 1791 елда беренче гильдия сәүдәгәре Габдулла Габдессәлам улы Үтәмешев авылда беренче Җәмигъ мәчетен төзетә. Кирпечтән, ике катлы итеп төзелгән Аллаһ йорты диварларыннан әле дә булса шул чорның сулышы сизелеп тора, бизәкләре дә сакланып калган. Совет чорында манарасы киселеп, үзе башка максатларда кулланылган бинага XXI гасырга аяк баскач, яңа сулыш өрергә тырышып караганнар. Әмма ахырга кадәр җиткерергә халыкның хәленнән килми, элеккеге кебек байлары да табылмый. Халкыбызның мәдәни архитектура һәйкәле булган бу мәчетне кабат тергезү эшенә 2022 елда ныклап торып керешәләр. Бу – хөкүмәт дәрәҗәсендәге мөһим эшкә әверелгән.
-
Гаилә – туганнар гына түгел, дуслар да ул!
Татарстанның атказанган артисты Рөстәм Насыйбуллин күкрәктән чыккан бәрхет тавышка ия. Чын ирләр тавышы белән җырлаучы сәхнәдә һәм иҗатта гына түгел, ә гаилә башлыгы буларак та күпләргә үрнәк булып тора. Хатыны Юлия белән тормыш арбасын бергә җигелеп тарталар, бер-берләрен тулыландырып, өч бала тәрбиялиләр.
-
«Мәгариф»леләр Яңа Кенәр мәктәбендә
Яңа Кенәр мәктәбендә Россия мөселманнары Диния нәзарәтенең мәдәният бүлеге җитәкчесе Ренат Абянов, «Читай» нәшрият йорты директоры Илшат Сәләхетдинов һәм «Мәгариф» журналы редакциясе журналистлары белән очрашу узды.
-
Тамчыгөл: «Сәнгать аша телгә өйрәтәм»
«Сим, сим», «Йолдызлы җыр», «Кызыл карлар» кебек җырлары белән татар эстрадасында популярлык казанган җырчы Тамчыгөл сәхнәдән юкка чыгуын тамашачылар сизеп алгандыр. «Кая югалды?» дип кызыксынучы укучыларыбыз өчен Тамчыгөл Камаева эстрадада карьера төзүгә караганда, балаларга белем бирү омтылышы көчлерәк булуы турында сөйләде.
-
Питер татарлары
Татар аяк басмаган җир юктыр инде бу дөньяда. Төньяк башкала саналган Санкт-Петербург та искәрмә түгел. Питердагы татар яшьләренең ана телебезне, мәдәниятебезне саклап калу юлында башкарган эшләре байтак. Тәрбиянең бер ысулы шул түгелме?
-
Каюм Насыйри турында кызыклы 14 факт
«Гаилә һәм мәктәп» журналында яңа сәхифә башлап җибәрәбез. Татар иҗтимагый фикерен формалаштыруда, милләтне алгарышка илтүдә, рухи үсешкә ирешүдә мәгърифәтчеләрнең урыны һәм өлеше биниһая зур. Без аларның күркәм эшчәнлеген, тормыш юлларын, иҗатлары һәм мирасларын ачыклап, замана укучысына ирештерүне кирәк таптык. Татар милләтендә алар күп булган. Без белгәннәре фәкать урта гасырлардан башлап кына билгеле. Милли җирлекне, атаклы шәхесләребезне оныттырмау максатыннан, әлеге сәхифәбез файдалы булыр дип өметләнәбез. Бүгенге героебыз – галим, педагог, язучы, мәгърифәтче Каюм Насыйри.
-
Мәктәпсез тормыш
Бүген тормышыбызны мәктәпсез күз алдына китерү кыен. 7 яше тулдымы, күпчелек балалар гыйлем йорты бусагасын атлап кереп, анда 9–11 елын уздыра. Әмма соңгы вакытта балага белем бирү функциясен дәүләт кулларына тапшырмыйча, әлеге бурычны үз өстенә алган ата-аналар күбәя. Күнегелгән гадәтләргә каршы чыгып, “гаиләдә белем алу” формасын сайлаучыларның елдан-ел артуына заманча карашлы ата-аналар сөенеп туя алмый. Мәгариф өлкәсе вәкилләре исә моңа шактый тискәре караш белдерә.
-
Очучыдан галимлеккә илткән юл
Котлыйбыз! 50 ел дәвамында педагоглык эшчәнлеге белән шөгыльләнүче Рәсимә Равил кызы Шәмсетдинова – «Мәгариф», «Гаилә һәм мәктәп» журналлары коллективы өчен дә көтеп алынган остаз. Ул – «Авыл укытучысы» бәйгесенең алыштыргысыз жюри рәисе. Без аны олы юбилее белән тәбрик итәбез, исәнлек-саулык, гаилә бәхете, иман байлыгы, имин, озын гомер телибез!
-
Фәнис абыйлы Кызылъяр мәктәбе
Баулы районының Фәнис Яруллин исемендәге Кызылъяр урта гомуми белем бирү мәктәбендә яңа уку елы ел саен матур традициядән башлана. Белем дөньясына беренче тапкыр аяк баскан укучы сабый балалар әти-әниләре белән бергә мәктәп тирәсендә миләш куаклары, каен, чыршы агачлары, алмагачлар утырта.
-
Ясалма фәһем тормышны җиңеләйтерме?
Ясалма фәһем төшенчәсе тормышыбызга үтеп кереп, төрле өлкәләрдә, юнәлешләрдә киң колач җәйде. Галимнәр генә түгел, гади халык та ясалма зиһеннең яңалыкларын, файдасын татый хәзер. Ясалма фәһем ярдәмендә мәкаләләр, видеолар, хәтта фильмнар, китаплар, комикслар, рәсемнәр эшләү һәм тавыш язмаларын төрле телләрдә яңгырату мөмкинлеге туды. Ясалма фәһемнең тормышыбыздагы мөмкинлекләре турында әлеге өлкәдә онлайн-курслар, вебинарлар оештырган Райнур ХӘСӘНОВ белән очрашып сөйләштек. Мәгълүмат технологияләре белгече Райнур әлеге юнәлештә төрле проектлар, шулай ук сайтлардан башлап, мобиль кушымталарга кадәр эшли. Ул ясалма зиһеннең татар дөньясындагы роле турында да сөйләде.
-
Хезмәт юлы мәктәптән башлана
Җитмешенче елларда үзем укыган Әсән (Башкортстан, Дүртөйле районы) урта мәктәбенә әйләнеп карыйм да тагын бер мөһим традиция-күренешне искә төшерәм: «профориентация» эше яхшы куелган иде анда. Әйе, бервакыт мәктәп линейкаларында шундый сүз ишетелә башлады. Укучыларга авыр аңлашылса да, укытучы халкы аны бик тиз каләм очына алды, ниндидер планнар төзеп, эшкә дә кереште. Бераздан барысы да аңлашылды, мәктәп җыеннарында, класс сәгатьләрендә кат-кат телгә алынып, бу сүзнең мәгънәсе күпмедер ачыкланды: мәктәп укучы балаларны мәктәп елларыннан ук тормышка, хезмәткә, киләчәк профессиягә әзерли башларга тиеш икән...
-
Китмәче, мөгаллим!
Әдәбиятны башлангыч сыйныф укытучысы өйрәтә, географиядән тарих белгече белем бирә, технология дәресен физрук алып бара. Сәбәбе дә билгеле: укытучылар җитми. Мөгаллимнәр ни өчен мәктәптән «кача»? Аларны тотып калу юллары бармы?
ТӘКЪДИМ ИТӘБЕЗ
