ЯЗМАЛАР
-
Гаиләдә һәркем бәхетле булырга тиеш
Бер кочак ир-ат энергиясе бөркегән ташкын һәм йомшак тавышлы, орчык кебек кенә нәфис гәүдәле яз җиле бергә кушылып сәхнәдән моң агыла икән, димәк, сәхнәдә халкыбызның яраткан артистлары Рөстәм Закиров һәм Люция Мусина. Алар белән журналыбыз өчен бер әңгәмә корган идек инде. Дистә елдан соң ниләр үзгәрде икән?
-
Фирзәр Мортазин «Хатыным беркайчан көнләшмәде»
Берара халык, Фирзәр Мортазин кая югалды соң дип, шаулаша башлагач, танылган композитор күптән көтелгән тамашасын тәкъдим иткән иде. Хәзер шул юлдан читкә тайпылмыйча, ел да тамашачыны үз җырларыннан төзелгән концертлары белән сөендерә.
-
Бараба татарлары җирендә
Быел җәй Себер якларына барырга туры килде. Бараба татарлары җиренә. Әллә никадәр сер ачылды, әллә никадәр яңалык беленде. «Дөнья ул – китап. Сәяхәт кылмаган кеше аның бер генә битен укый», – дигән Аврелий Августин, рас та. Хәзер барын да таслап аңлатам.
-
Кирәкле комиссия
Керпе дә баласын «йомшагым» дип сөйгәнен беләбез. Әнә шул йомшаккайларыбызның уңышсызлыгы йөрәгебезгә энә булып кадала. Балалар бакчасында шигырен ятлый алмый дип тәрбиячеләре зарлана, мәктәптә бер фәннән дә алдырып китә алмый, өй эшләрен эшләү тәмам газапка әйләнә... Белем бирү программасын үзләштерә алмауның сәбәпләре тирәндәрәк, физик яки психик саулык белән бәйле булуы турында шик соңлап уяна... Психологик-медицина-педагогик комиссия (кыскача ПМПК дип йөртелә) – әнә шундый катлаулы очракларны ачыклауда ярдәм итү чарасы.
-
Ярамыйга карамый: тату һәм пирсинг зыянсыз була аламы?
Бу темага әзерләнгәндә, бер форумда шундый язма күзгә чалынды: «Компьютерымда 20 ел элек үземә ясатам дип йөргән татуларның эскизларын таптым. Ярый әле, акчам җитмәгән ул вакытта! Шулкадәр сөендем. Барлык кабыргаларымда Сатурн планетасы төшкән булыр иде хәзер». Бер яктан – көлке, ә икенче яктан, яшь кешенең башына бер фикер килсә – китми бит ул. Тәнгә перманент (юкка чыкмый торган) татулар һәм пирсинг ясату көннән-көн популярлаша. Кемдер моны соңгы еллар шаукымы ди, дини күзлектән чыгып тыючылар да бар, ә кайберәүләр тату һәм пирсингның әллә ничә мең еллык бик борынгы традиция икәнлеген искә төшерә... Ә менә медицина бу мәсьәләгә ничек карый?
-
Фатыйховларның бәхет «рецепты»
Гөлия һәм Илдар Фатыйховлар гаиләсендәге мәхәббәтне һәм сабырлыкны бизмәнгә салып үлчәсәк, мөгаен, никахның ныклыгын тәэмин итүче ике сыйфатның да тигез булуын күрер идек. Тормыш зур сынауларга дучар иткән вакытта да Баулы гаиләсе: «Гомер бер генә бирелә, нигә түзеп яшәргә», – дими, бәхетне никах вәгъдәсенә тугрылык саклап, бер-береңә терәк булып яшәүдә күрә.
-
Казан тирмәсендә «Нәсел кайтавазы»
Иске Татар бистәсендә урнашкан тирмәдә күрсәтелүче «Нәсел кайтавазы» спектакле «Тамырлар» проекты нигезендә тормышка ашырыла.
-
Шиһабетдин Мәрҗани турында кызыклы 10 факт
Бөек фикер иясе, остаз – хезмәтләре белән генә түгел, ә үзенең яшәү рәвеше белән дә башкаларга үрнәк. Шиһабетдин Мәрҗани кечкенәдән үк гыйлемгә хирыслыгы белән аерылып торган. Әти-әниләре дә үз заманының укымышлы кешеләре булган. Мәсәлән, әтисе Баһаветдин хәзрәт Бохарада гыйлем алган. Бохара әмире Хәйдәр аны шунда калдырырга теләгәнлеге мәгълүм. Ләкин Баһаветдин хәзрәт туган җиренә кайта, шулай да Бохара әмире аңа бүләкләр җибәрә торган була. Мәрҗани үзе дә – Урта Азиядә 11 ел гыйлем туплаган дин эшлеклесе.
-
Арка мие җәрәхәтләре: яңа дәва юлларын эзләү
Айзилә Билалова – Балык Бистәсенең Балыклы Чүкәй авылы кызы. Ул – Казан (Идел буе) федераль университеты, Фундаменталь медицина һәм биология институтының магистранты һәм «Ген һәм күзәнәк технологияләре» фәнни-тикшеренү лабораториясе кече фәнни хезмәткәре. Үз тормышын фәннән башка күз алдына да китерми. Әлеге чибәр һәм кыю туташ, кешелек дөньясын бәхетле итәр өчен, Татарстан фәненә үзеннән саллы өлеш кертергә әзерләнә.
-
Даһины да үстерергә кирәк
Ходай «маңгаеннан үпкән» даһилар бар. Ләкин күпчелек очракта зур җиңүләр – тырышлык нәтиҗәсе. Әмма бала җилкәсенә югары максатлар өеп, аны сыный-сыный сындырмаска да кирәк бит әле. Әлеге сынауның чикләрен ничек билгеләргә?
-
Тау гына шуган идем...
Кыш көне балаларның имгәнү куркынычы аеруча зур. Ишегалды мәйданчыкларында уйныйлар, чана-чаңгы, тимераякта шуалар. Уенга бирелеп, бала егылырга, бәрелергә, имгәнергә мөмкин. Аяк-кул сеңерен тарттыру, каймыгу билгеләрен ата-аналар да белергә тиеш. Бу хакта безгә Республика балалар клиник хастаханәсенең табиб-травматологы – ортопед Владислав Лобашов аңлата.
-
Бала нигә симерә, яки Нәрсә ул гиподинамия?
Илдус Лотфуллин – Чаллы егете, 2 нче татар гимназиясе, татар-төрек лицеенда укыган. Мәктәптә яраткан фәне биология булган. Шул вакыттан бирле төрледән-төрле олимпиадаларда катнаша, Татарстан, Россия күләмендә призлы урыннар яулый. Фәнгә мәхәббәте аны медицина өлкәсенә юл ярырга этәргән дә инде. Хәзерге вакытта ул – 17 ел стажга ия булган танылган балалар табибы. Казан дәүләт медицина академиясе һәм Казан дәүләт медицина университеты доценты, медицина фәннәре кандидаты Илдус Җәүдәт улы белән балалар сәламәтлеге турында сөйләштек.
-
Хаталар өстендә эш
Белем алуның бөтен мөмкинлекләре ачыкланган, өр-яңа методикалар, техник казанышлар заманында, ни хикмәт, хаталы язу гадәти хәлгә әйләнә бара. Хәзер иң җиңел кагыйдәне үтәмәү, эндәш сүзләрдән соң өтер куймаулар урамдагы элмә такталарда да күренгәли. Чөнки Интернетта аралашканда, сленглар куллану, сүзләрне кыскарту модада. Монда инде тулы җөмләләр, дөрес орфография очратырмын димә. Ә бит татар гомер-гомергә грамоталы, укымышлы, әлифбалы булган. Телебезне хаталар белән тутырудан ничек арынырга?
-
Бер герой исемендә ике мәктәп
Кайберәүләр «Мәктәптә патриотик тәрбия кирәкме, ул нинди формада алып барылырга тиеш?» дигән сорау куя. Моңа төрлечә җавап бирүчеләр, аның төрле юлларын тәкъдим итүчеләр булды. Шуның берсе – мәктәптә укучылар катнашында Дәүләт гимнын уйнату һәм әләмен алып керүне Россия Президенты Владимир Путин хуплады. РФ мәгариф министры Сергей Кравцов бу чараны «Үсеп килүче буында гражданлык хисләре тәрбияләүнең мөһим элементы» буларак билгеләп үтте. Димәк, патриотик юнәлештәге эшчәнлекнең, балалар бакчасыннан башлап, һәр белем бирү йортында эзлекле рәвештә алып барылуы мөһим. Ватанны ярату, патриотик хисләр анадан, туган төбәктән башлана. Шуңа да укытучыларның үзе укыткан дәресләрдә әлеге теманы даими күтәрүе табигый. Лаеш районы Столбище урта мәктәбенең бу яктан электән салынган үз йөзе бар, ул Советлар Союзы Герое Алексей Малышев исеме белән бәйле.
-
Үзбәк гүзәле – Нәүрүз!
Төрки һәм фарсы телле халыкларның бик борынгыдан килгән бәйрәме Нәүрүз фарсы телендә «яңа көн» дигәнне аңлата. Бай тарихлы бу бәйрәм татарлар, үзбәкләр, таҗиклар, азәрбайҗанлылар, төрекмәннәр һәм башка халыклар өчен яз килү, яңа тормыш башлану символы булып тора. Халыкара бәйрәмнәр исемлегенә кертелгән Нәүрүз һәр милләт өчен зур әһәмияткә ия.