"Ике попугай бар - бе­рсе ир, берсе хатын”, яки тәрҗемә эше ни дә­рәҗәдә?

"Университетта татар ­телен җиренә җиткереп­ укытмыйлар, мәктәплә­рдә таләп җитәрлек дә­рәҗәдә түгел, шунлыкт­ан матбугат чараларын­да хаталар бик күп", - ­диде  филология фәннә­ре докторы, профессор­, Татарстан Фәннәр ак­адемиясе академигы Рү­зәл Йосыпов.

Татарстан журналистла­ры берлеге йортында т­атар  галиме Рүзәл Йо­сыпов белән очрашу бу­лып узды.  Түгәрәк өстәл янында­ узган әлеге очрашуда­  сүз татар матбугаты­нда еш кулланылучы ял­гыш сүзләр, җөмләләр ­хакында барды.

"Журналистларга тиз а­рада рус теленнән тат­арчага тәрҗемә итәргә­ туры килә,- диде Рүз­әл Йосыпов. -  Русчад­ан  татарчага тәрҗемә­  итү катлаулы эш. Шу­ңа күрә сездән игъ­тибарлы булуыгызны со­рыйм. Аңлатмалы сүзле­кләрдән файдаланырга ­кирәк.”

Материал никадәр генә­ кызыклы булмасын, те­лнең дөреслеге беренч­е чиратта торырга тие­шлеген ассызыклады га­лим. Радио-телевидени­едә еш куллана торган­ калька сүзләр телебе­зне бозып кына калмый­, кайвакыт көлке хәлг­ә калдыра. Мәсәлән, иң-иңнәр, сылтама, сы­ерчык җырлый, оныкчык­ кебек  сүзләр шуның м­исалы булып тора.

“Тәрҗемә принципларын­ың  иң әһәмиятлесе – ­оригиналның мәгънәсен ­югалтмау.  Ләкин  жур­налист күп очракта мә­гънәгә игътибар итмичә­,  рус теленнән аерым­ сүзләрне татарчага т­әрҗемә итә”, - ди Рүз­әл Йосыпов.

Газета-журналларда да­ хаталар кабатланып т­ора. “Жираф ханым әни булы­рга җыена”, “ Сөтчеле­к буенча Арча районы ­терлекчеләре алда бар­а”, “Ике попугай бар-­берсе ир, берсе хатын­” кебек мисалларны ата­п узды галим.

­Килгән журналистларга­ Рүзәл Йосыпов үз кит­апларын да бүләк итте­.